بزرگنمایی:

   گفتگو/

بخش اول / گفتگو با مالک خانه ی صنیعی دزفول

ایران کشوری پهناور با جاذبه های گردشگری و تنوع بسیار است که در آنِ واحد با چهار فصل رنگارنگش در چهارگوشه ی خود قادر است گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به سوی خود بکشاند . این همه جاذبه حکم مواد اولیه ی یک صنعت پویا و سود آور است .ثروت عظیمی که در پرتو صنعت گردشگری حاصل می آید. صنعتی در ایران  که از ظرفیت های بسیاری برای رشد و توسعه برخوردار است .

« صنعت گردشگری  با همه رقابت های پیچیده که میان صاحبان صنایع بزرگ و بازیگران عرصه اقتصادی جهان وجود دارد، اکنون در جایگاه سومین صنعت درآمدزا و ثروت ساز جهان ایستاده است. توسعه صنعت گردشگری راهی جز پرچمداری و میان‌داری فعالان و متخصصان این صنعت ندارد، و دولت درجایگاه حاکمیتی باید وظایف نظارتی را انجام دهد؛این رویکرد ،بخش خصوصی سرمایه‌گذار و مجری این حوزه را مجبور می‌کند برای بقا در بازار و حفظ ارزش سرمایه خود، بهره وری سرمایه‌گذاری را به خوبی عملیاتی کند.» (1)

شهرستان دزفول با پیشینه ی تاریخی کهن و ظرفیت های بسیار ،آینده ی درخشانی از نظر صنعت گردشگری پیش رو دارد و این امر ضرورت جذب سرمایه گذار در این حیطه را الزامی می کند. لذا می طلبد که هرچه سریعترمسئولین این حوزه راه های سرمایه گذاری دولتی و یا خصوصی را با حضور آن دسته از سرمایه گذارانی که تخصص و اشتیاق فعالیت در این زمینه را دارند  فراهم نمایند.

«سرمایه گذاری دولت یا بخش خصوصی می تواند با مطالعه ی کامل و جامع منطقه با توجه به توان های آن و با لحاظ کردن اصول زیربنایی توسعه ی پایدار در جهت رفع کمبودهای منطقه اقدام کند.»  (2 )

البته تا کنون دزفول با  توجه به تنوع جاذبه های گردشگری از بافت تاریخی وآثار باستانی منحصر به فرد به جذب سرمایه گذارخصوصی اقدام کرده است  که البته تا حصول نتایج مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد  .

پایگاه خبری صبح ملت نیوز در ادامه ی رسالت خود در ارتقای جایگاه فرهنگی و ارزشی دزفول و معرفی جایگاه ارزشمند این شهر و آگاهی به ضرورت توسعه ی صنعت گردشگری که سبب رونق اقتصادی و ایجاد توسعه  پایدار، رفع معضل بیکاری ، حفظ سرمایه های طبیعی و تاریخی وجلوگیری ازگزند و آسیب به مواریث تاریخی و باستانی در این شهر خواهد بود.گفتگویی ترتیب داده است با یک تن از صاحبان خانه های تاریخی و یک تن از سرمایه گذارانی که به منظور رونق صنعت گردشگری دزفول به این میدان پا گذاشته و مدتی است که در این زمینه در حال فعالیت هستند .

این  قسمت / گفتگو با مالک خانه ی تاریخی صنیعی

مهندس مصطفی صنیعی صاحب خانه ی تاریخی صنیعی، یکی از افرادی است که  خانه ی اجدادی خود را جهت مقاصد گردشگری به سرمایه گذار واگذار نموده است .

در حال حاضر این خانه که به خانه ی صنیعی ها  معروف است ،الگویی گویا از سبک ابنیه سازی گذشته ی شهرو دیار دزفول می باشد که به خاطر اهمیت آن در بحث تاریخ معماری دزفول از سوی اداره میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی شهر دزفول ثبت شده و  جهت حفظ و بازسازی آن تلاش مبسوطی صورت گرفته  است.

آقای صنیعی که خود از اهالی دزفول هستند،از جمله پنجمین نسل از افراد خاندان با اصالت صنیعی ها محسوب می شوند، خانواده ای که از معماران بلند آوازه ی این دیار بودند. ایشان معماران این خاندان را که از سازندگان ابنیه های تاریخی بسیار و نیز خودِ خانه تاریخی صنیعی هستند، بدین گونه معرفی می نمایند:

حاج محمد علی معمار      1215-1120ه.ش   با 95 سال سن

ملا مصطفی صنیعی        1275 -1200 ه. ش  با 75 سال سن  (  با ساخت آثاری چون : ساخت قسمت اعظم ساختمان قلعه ی شوش - ساخت مسجد صوبیان (ملا حاجی ) - تعمیر و مرمت پل ساسانی و.......)

حاج عبدالحسین صنیعی    1354 -1260 ه. ش   با 94 سال سن (  با ساخت آثاری چون :  ساخت اداره کل غله خوزستان در فلکه سه گوش اهواز  / کوره ملیونی دزفول/  ساخت کلیه ی پل های اولیه ی جاده ی خرم آباد از اندیمشک تا پل دختر با سنگ وآجر / بیمارستان گلستان در شهرستان اهواز و ....)

حاج عبدالکریم صنیعی   1387 – 1293 ه .ش  با 94 سال سن ( با ساخت آثاری چون : ساخت درمانگاهی در سه راه خرمشهر درمنطقه ی کمپلو - تعمیر و مرمت آرامگاه یعقوب لیث صفاری در منطقه ی شاه آباد غرب در شهرستان دزفول- ساخت دفتر هواپیمایی آبادان- ساخت ساختمان بیمارستان نظام مافی شهرستان شوش  و منازل پزشکان وپرستاران این بیمارستان و....)

ایشان همچنین سابقه ی تاریخی این خانه را بدین گونه معرفی کردند :

خانه ی آبا و اجدادی بنده خانه ای بزرگ و قدیمی در دو طبقه و با اتاق های متعدد ، و ایوان ، شوادون ، زیرزمینی و.... در منطقه ی خراطان شهر دزفول واقع می باشد .مشرف بودن این خانه کنار رود دز به شکوه و زیبایی آن افزوده است .

خانه  ای که  پدرم حاج عبدالکریم در آن بدنیا آمده است ،خانه ای است که که بدست پدر بزرگش ملا مصطفی و سپس پدرش یعنی پدر بزرگ من حاج عبدالحسین صنیعی  ساخته شده است و هربار قسمتی به آن افزوده شده است .یعنی خانه ای است که سه نسل از استادان برجسته ی معماری در آن نقش آفرینی کرده اند.

خود خانه بدست ملا مصطفی و سعباط ورودی آن توسط فرزندش حاج عبدالحسین ساخته شده است.

وهمچنین در این ایام خانه اصلی و پدری حاج عبداکریم که در دوران  جنگ تحمیلی متحمل صدماتی چند شده و قسمتهائی از آن تخریب شده بود، توسط ایشان تعمیرات اساسی به خود دید.

 قدمت محل خانه تا جائی که شنیدم پدرحاج ملا مصطفی صنیعی یعنی حاج محمد علی معمار هم در این خانه زندگی کرده اند، بطوری که قدمت این خانه بیش از200 سال تخمین زده می شود. که می توان گفت که هم  محل تولد و زندگی سه نسل و زندگی چهار نسل از این خاندان می باشد.

البته این قدمت در حال حاضر فقط مربوط به شوادون این خانه  می شود ولی قدمت دیگر اجزا چون ساختمان های اولیه که باقی مانده اند مربوط به دوران حیات حاج ملا مصطفی است که بیش از 150 سال و بقیه ی  ساختمان ها که بدست حاج عبدالحسین ساخته شده بیش از 70 سال است .

 ظاهرا ساختمانها توسط سه نسل ساخته شده ، زیر زمینها از زمان پدر یا پدر بزرگ‌ حاج ملا مصطفی بوده وساختمانها باقی مانده توسط ملا مصطفی و حاج عبدالحسین بنا شده است .

این خانه تا حدود سال 1356 محل سکونت خانواده بود که پس از آن خالی از سکنه شد. وتا زمان مرمت و واگذاری به بخش خصوصی همچنان خالی از سکنه بوده ،البته در دوران جنگ تحمیلی همسایه ها بخاطر در امام ماندن از موشکباران توسط حزب بعث عراق(صدام حسین) چند صباحی در شوادون های این خانه سکنی داشته اند.

صبح ملت/  روند این واگذاری چگونه بود و از طرف اداره میراث فرهنگی چه اقداماتی در جهت آماده سازی و ترمیم این خانه انجام شد ؟

 صنیعی : چندین سال پیش قصد داشتم تغییراتی درساختمان داده و خانه را باسازی کنم،که بعداز رفتن به شهرداری متوجه شدم ابتدا باید به اداره میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی مراجعه کنم در آنجا با توجه به این که خانه در بافت قرار داشت گفتند که ابتدا باید ثبت میراث شود پس از انجام این مرحله ابتدا قرار شدکه خود اداره میراث فرهنگی و گردشگری خانه را بخرد اما بدلیل عدم وجود بودجه در خواست کردند که فعلا به سرمایه گذار اجاره داده شود . و از آن جا که مایل بودم در این زمینه کار مفیدی برای شهرم انجام داده باشم زیر نظر اداره میراث و به شخصی که آنان معرفی نمودند خانه را اجاره دادم . ترمیم برخی از قسمت ها وخرید یک سری لوازمات ساختمانی زیر نظر وتوسط خود اداره میراث انجام شد .

 صبح ملت / وضعیت این ملک اکنون چگونه است ؟

مثل هر ملک قدیمی آنهم با این قدمت هنوز از بابت ساختمان مشکلاتی دارد و اداره میراث خود در جریان این مشکلات هست اما تا کنون رفع این مشکلات  برای آن اداره میسر نشده است ، که سرعت عمل در این رابطه ضروری است .در سند خانه صنیعی مالکیت کوچه هم قید شده است ، اما هم اکنون شرایطی ایجاد شده که کوچه به طور غیر مجاز به تصرف در آمده است و مشکلاتی به ویژه در فصل بارندگی ایجاد کرده است ، ما در این مورد بسیار پیگیری کرده ایم اما متاسفانه هنوز رفع تصرف نشده و میراث در این زمینه هنوز اقدامی اساسی نکرده است.

صبح ملت / ورود بخش خصوصی را در مقوله ی گردشگری چگونه ارزیابی می نمایید

صنیعی: هیچ سرمایه گذارو علاقه مندی حاضر نیست و نمی تواند بدون کمک مالی و معنوی ادارات میراث  فرهنگی اقدام به فعالیتهای بومگردی وگردشگری بکند. ادارات  میراث فرهنگیِ سراسر کشور به جای اینکه کمک کنند که معضلات بوروکراسی ادارت دیگر مثل شهرداریها ،  فرمانداری ها ،اماکن  و بانک ها را از میان بردارند، گاه خودشان مشکل ساز می شوند، و علاقمندان به این کار را تنها می گذارند بطوری که آنها دلسرد و مایوس می شوند و این کار را رها می کنند. بنابر این ضرورت دارد که تمهداتی در نظر گرفته شود تا کارها ادارای با سرعت عمل بیشتر و کیفیت بهتری به سرانجام برسد ./ انتهای پیام

پایان قسمت اول / 14 اسفند1400

دزفول بیش از200 هکتار بافت تاریخی  در دل  خود جای داده است 

پاورقی ها :

(1)(تهران ایرانا  تاریخ انتشار 4تیر 1400مقاله سوم /پرچمداری و میان داری بخش خصوصی) 

 (2)بوم گردی به عنوان یکی از شاخه توسعه گردشگری /نقش اقامت گاه ههای بوم گردی بر توسعه اقتصادی اجتماعی فرهنگی زنان روستایی/ نویسندگان روشنعلی محمد/  ریاحی وحید /  پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی)

گزارش : مریم مفتوح