رمزگشایی از ژنومیکس گاو باستانی با مشارکت محقق ایرانی
علمی وفناوری
بزرگنمایی:
یک تیم بین‌المللی از متخصصان ژنتیک شامل دکتر محمد فرهاد وحیدی، محقق پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (پژوهشکده بیوتکنولوژی جانوری منطقه شمال کشور) موفق به رمزگشایی از وقایع پیش از تاریخ (Prehistory) در جنس گاو شدند.
به گزارش ایسنا، در این تحقیق که نتایج آن در مجله علمی ساینس منتشر شده، 67 ژنوم باستانی از گاو وحشی و اهلی که از یک تاریخچه هشت هزار ساله نمونه گرفته شده بود، تعیین توالی شده است.
آنالیز DNA باستانی نشان داده است که پیشینه بزرگترین حیوان اهلی شده یعنی گاو، با ظهور اولین اقتصادهای پیچیده، شهرها و ظهور و سقوط اولین امپراطوری‌های انسانی جهان هماهنگ است.
گاو حدود 10 هزار سال پیش اهلی شده، اما تجزیه و تحلیل نژادهای مدرن منشاء آنها را آشکار نکرده است. مجموعه داده منحصر به فرد به دست آمده در این مطالعه، این امکان را فراهم آورد تا بدون تکیه بر تنوع ژنتیکی گاوهای مدرن و با نگاه مستقیم به گذشته ، تغییرات ژنتیکی در زمان و مکان مشاهده شده و رویدادهای منطقه‌ای قبل از زمان آمیختگی بین جمعیت‌های گاو مدرن (Bos taurus و Bos indicus) که همچنان مبهم مانده بود، آشکار شود.
مطالعات قبلی نشان داده که نگهداری حیوانات اهلی از خاور نزدیک کهن (Ancient Near East) آغاز شده است. اولین گاوها Bos taurus هستند که هیچ جد مشترکی از Bos indicus یا زبو (Zebu) که آن زمان در نواحی مختلفی از Indus Valley پرورش داده می شدند، در آنها وجود نداشته است و این در حالی است که هر دو این گونه ها در کنار هم در منطقه خاور نزدیک کهن وجود داشته اند.
مشاهدات این تحقیق نشان داد که در عصر برنز - در تقریباً 4200 سال پیش - به دلیل تغییرات آب و هوایی و خشکسالی‌های پی درپی که طی چند قرن اتفاق افتاده بود، آمیختگی سریع و گسترده ای بین این دو گونه گاو اتفاق افتاده است. آن زمان مصادف بوده با فروپاشی اولین امپراتوری جهان در بین النهرین (Mesopotamia) و مصر و استفاده از گاوهای نر زبو مقاوم به شرایط خشکی (arid-adapted zebu bulls) برای انجام فعالیت های اصلاحی در گله های Bos taurus که پاسخی به تغییرات آب و هوایی آن زمان توسط گله داران باستانی بوده است.
این نقطه آغاز پراکندگی بزرگ zebu بوده که تا امروز ادامه دارد. نسل گاوهای دره باستانی Indus ، امروزه در تمام مناطق گرمسیری قاره ای پرورش داده می شوند.
در این تحقیق که به رهبری کالج Trinity در شهر دوبلین ایرلند انجام شده، مقایسه ژنوم گاوهای اهلی اولیه با اجداد آنها، نیا گاوها (aurochs)، معرفی و ورود (introgression) مجزای جمعیت‌های وحشی از منشاهای متفاوت به جمعیت‌های اهلی را آشکار کرده است.
بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، نتایج این تحقیق طی مقاله‌ای با عنوان" Ancient cattle genomics, origins, and rapid turnover in the Fertile Crescent" در 12 جولای 2019 در مجله معتبر Science به چاپ رسیده است.
شنبه ۵ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۷:۱۵:۵۴
منبع: ایسنا