بزرگنمایی:

"نقد کتاب" بحثی کاملاً مجزا از "خواندن کتاب" است.

همه می توانند کتاب بخوانند و اهل مطالعه باشند . همه می توانند "خواننده" باشند اما هر کسی نمی تواند "منتقد" باشد. نقد نیازمند پیش آگاهی های فراوانی است که آن را در حد یک دانش و یک علم پیش رانده است و همان اندازه که حوزه‌های موضوعی کتاب متنوع و گسترده اند نقد هم از تنوع برخوردار است و منتقد می بایست به صورت تخصصی با توجه به موضوع کتاب از اطلاعات لازم برخوردار باشد تا بتواند قضاوت نزدیکتری داشته باشد.

 منتقد برای نقد کتاب نیازمند تسلط به اطلاعات میان متنی یا برون متنی است تا با ارجاع مفاهیم به آنها به فهم کتاب دست یازد. گاهی هدف از نقد کتاب، فهم کتاب است کتاب را بررسی می‌کنیم که مقصود نویسنده را بهتر درک کنیم گاهی نقد می کنیم تا ارزش گذاری و اعتبار سنجی کنیم بدیهی است هر چقدر دایره ی اطلاعات و خوانده‌های پیشامتنِ خواننده بیشتر باشد قضاوت بهتری خواهد داشت.

 گاهی خوانندگان کتاب پس از مطالعه با این پرسش ساده مواجه می‌شوند : کتاب چطور بود؟

و پاسخ هایی که معمولاً داده می‌شود در این محدوده اند:

- خوب بود

- بد نبود

-می توانست بهتر باشد

-جالب بود

- خوشم نیامد

- چرت بود

-حرف تازه ای نداشت

-  کیف کردم

این پاسخ‌ها تنها نشان دهنده "حس" ما پس از خواندن کتاب است . حسی که برآیند مجموعه‌ای از چیزهاست مثل  نثر ، محتوا ،  زبان ، ظاهر کتاب ،

نویسنده و بلاخره سلیقه ی کلی ما یا درک کلی ما نسبت به کتابی که خوانده ایم. همه آنها جمع می شود در یک جمله ی کوتاه که نمونه هایش در بالا آمد.

این حس می تواند در افراد ، متفاوت و گاه متضاد باشد. تنها ثمره اش برای پرسنده یک محک اولیه است تا کمک کند که آیا گام دوم را برای تهیه و خواندن کتاب بر دارد یا خیر و چه بسا در خوانش های بعدی این حس تغییر کند از این رو خیلی قابل اعتنا نیست.

برخی ترجیح می دهند قضاوت خود را پس از خواندن کتاب داشته باشند ، زیرا بارها بر تفاوت دیدگاه و حس نسبت به یک اثر هنری اطمینان یافته اند . تجربه ی شخصی بنده از نقد کتاب  نیزاین است که بهترین زمانِ نقد وقتی است که از کتاب فاصله گرفته ایم تا احساسات اولیه ای که بلافاصله پس از اتمام کتاب حاصل می شود از بین برود ./

تصویر: اینترنت 

مهران بقایی

سه شنبه 17تیر99 / دزفول
 اختصاصی پایگاه خبری صبح ملت