بزرگنمایی:

نارضایتی کاربران از بسته‌های اینترنت نامحدود

نارضایتی کاربران از بسته‌های اینترنت نامحدود اپراتورهای تلفن همراه این سوال را به وجود آورده که ممکن است اپراتورها با استفاده از سیاست مصرف منصفانه اینترنت، به نوعی در راستای کم‌فروشی اقدام کرده‌ باشند؟

 همزمـان بـا فراگیـر شـدن اینترنـت در میـان مـردم، هزینـه اسـتفاده از ایـن بسـتر به‌عنـوان دغدغـه‌ای بـرای کاربـران مطرح شـد؛ از آنجا که، بر اسـاس قانون وظیفـه تعرفه‌گـذاری بـه رگولاتـوری محـول و از سـوی دیگـر، مشـخص کـردن چارچـوب ارائـه خدمـات بـه کاربـران بـرای اپراتورهـا به‌عنـوان وظیفـه دیگـر ایـن سـازمان درنظـر گرفتـه شـده بـود، رگولاتـوری همواره دغدغـه محاسـبه بهتریـن تعرفـه و قیمت‌گـذاری را داشـته اسـت.
بنابراین از ابتدای تاسـیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات، پیش‌نویس‌های گوناگونی بـرای تصویـب بهتریـن تعرفـه اسـتفاده از اینترنـت، در کمیسـیون تنظیـم مقـررات ارتباطـات تدویـن شد که در این میان  یکـی از مصوباتـی کـه شـاید بتـوان آن را مهمتریـن مصوبـه دانسـت، مصوبـه 237 اسـت. براسـاس ایـن مصوبـه کـه در سـال 1395 بـه تصویـب رسـید، تعرفـه خدمـات اینترنـت پرسـرعت از طریـق فنـاوری ADSL و اینترنـت مبتنـی بـر فنـاوری وای‌فای براسـاس حجـم ترافیـک داخلـی و بین‌الملـل مطـرح شـد. در ایـن مصوبـه بـا کاهـش 20 درصـدی قیمـت هـر گیگابایـت گام مهمـی در راسـتای حمایـت از مصرف‌کننـدگان نهایـی خدمـات اینترنـت ثابـت، برداشـته شـد.

از سوی دیگر بـا ظهـور فناوری‌هـای 3G و 4G، رقیبـی جـدی بـه نـام اینترنـت همـراه بـرای اینترنـت ثابـت به وجـود آمـد و سـرویس اینترنـت ثابـت بـه خاطـر سـرعت بیشـتر اینترنـت موبایـل و تعرفـه پاییـن آن، بـازارش را تـا حـدودی از دسـت داد. تعرفـه اینترنـت موبایـل از همـان ابتدای ورود به کشـور، به‌صورت حجمی محاسـبه می‌شـد.  در اغلـب کشـورها سیاسـت‌گـذاری به‌گونـه‌ای انجـام شـده کـه در اینترنـت ثابـت بسـته بـه نـوع مصـرف، کاربـر نگـران حجـم نباشـد، بنابرایـن در کشـورهای پیشـرو اینترنـت ثابت بـه صـورت نامحـدود در اختیار کاربـر قـرار می‌گیـرد.

نحوه محاسبه اینترنت براساس حجم چگونه است؟

در محاسـبه تعرفـه اینترنـت بـر اسـاس حجـم، میـزان ترافیـک مـورد اسـتفاده کاربـر بـر بسـتر اینترنـت (مجمـوع دانلـود و آپلـود)  کـه واحـد محاسـبه آن کیلوبیـت‌بـرثانیـه اسـت، مدنظـر قـرار گرفتـه و سـرویس‌هایی کـه دارای حجـم مشـخص در مـدت زمـان معیـن هسـتند، سـرویس‌های حجمـی نامیـده می‌شوند. بسـته حجمـی نیـز حـاوی مقـدار مشـخصی حجـم بـا درصـد تخفیـف معیـن هسـتند کـه در بازه‌هـای زمانـی مختلـف از سـوی شـرکت‌های ارائـه‌دهنـده اینترنـت بـرای مشـترکان تعریـف می‌شـوند و مـدت زمـان اسـتفاده از ایـن بسـته‌هـا بـه اعتبـار زمانی سرویسـی کـه فعال شـده، بسـتگی دارد. بـا ایـن تعریف، در مصوبـه 237 مبنای محاسـبه تعرفـه اینترنت بر اسـاس حجم بوده اسـت.


در همین رابطه  وعده اینترنت نامحدود، موضوعی بود که چند سالی است که درباره آن صحبت می‌شود. پیش از این هم اینترنت نامحدود، البته با سرعت‌های پایین 64 تا 512 کیلوبیت بر ثانیه، برای مشترکان ارائه می‌شد. اما سرعت پایین، طی چند سال گذشته سازمان تنظیم مقررات ارتباطات را مجبور کرد مصوبه‌ای برای جایگزینی اینترنت حجمی ارائه دهد. بنابراین شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت از سال 1392 با مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات، قیمت‌های مختلفی بر اساس حجم و سرعت ارائه‌شده در نظر گرفتند.

این تغییر در آن زمان به سود کاربران بود اما در سال‌های اخیر با سرعت‌های بالای اینترنت و افزایش فایل‌های ویدیویی، انتظار مشترکان به سمت اینترنت نامحدود با سرعت‌های بالا رفت. همچنین با این توجیه که در سایر کشورهای جهان اینترنت ثابت، بر مبنای سرعت ارائه می‌شود و دیگر حجمی نیست، درخواست‌هایی مبنی بر حذف اینترنت حجمی طی سالهای گذشته از سوی وزیر سابق حوزه ارتبطات و فناوری اطلاعات افزایش یافت.

بنابراین مصوبه 266 در نظـر داشت بـا هـدف صیانت از بسـتر اینترنت ثابت به دلیل رفـع خلاءهای موجود، این شرایط را در کشور کمی تعدیل کند. همچنیـن، رگولاتوری با بررسی سیاست‌های سایر کشورهای دنیا در ارائه اینترنت بـه کاربران متوجه شـد کـه اغلب ایـن سیاست‌ها بـا توجه بـه درآمـد، هزینه و شرایط خاص کاربـران، پیش‌بینی می‌شود.  

اما چندی است برخی کاربران در تماس با ایسنا از بسته‌های نامحدود اپراتورهای تلفن همراه اعلام نارضایتی می‌کنند. طبق گفته این کاربران بسته های نامحدود اعلام شده از سوی این اپراتورها مناسب نبوده و پس حدود 30 گیگ دیگر به کاربر اجازه مصرف از بسته را نمی‌دهد و برای عدم ایجاد نارضایتی به آن مصرف منصفانه می‌گویند.

کاربران بسیاری معترض به «تعریف ترافیک نامحدود در بسته‌های اینترنت» بوده و بر این عقیده اند که اینترنت نامحدود مفهومی ندارد وقتی برای آن آستانه مصرف بسته ای 30 گیگ تعریف شده و حتی قیمت آن گران‌تر از بسته حجمی است.

یا اینکه گفته می‌شود نحوه مصرف کاربر تغییری نکرده اما سرعت تمام شدن اینترنت وی حداقل 50 درصد افزایش پیدا کرده یا با تماس با پشتیبانی اپراتورها متوجه شده که تماس تصویری از طریق پیام‌رسان های داخلی، در مصوبه نیم بها نمی‌گنجد و هزینه آن به صورت ترافیک خارجی محاسبه می‌شود.

در موارد دیگری گفته می‌شود که در مورد وضعیت محاسبه حجم آپلود در بسته‌های اینترنت سالهای گذشته ضوابطی وجود داشته اما ظاهرا حجم آپلود همانند حجم دانلود از حجم کل بسته اینترنت کم می‌کند.

به دنبال مسئله رخ داده و نارضایتی کاربران از موضوع گفته شده، پیگیری‌های لازم از اپراتورها درباره این موضوع انجام شد. اپراتور اول تلفن همراه در وب‌سایت خود پیش از خرید و تهیه بسته نامحدود توضیحاتی را برای کاربران اعلام و تأکید کرده است: به منظور بهبود تجربه کلیه کاربران اینترنت و حفظ کیفیت شبکه، "سیاست مصرف منصفانه" بر روی بسته اینترنت نامحدود اعمال می شود.

بدین ترتیب، سرعت اینترنت پس از عبور از آستانه مصرف منصفانه (100 گیگابایت) کاهش خواهد یافت. مشترکین همچنان می توانند تا اتمام زمانی بسته به صورت نامحدود از آن استفاده کنند. لازم به ذکر است کاهش سرعت تنها در استفاده از بسته نامحدود اعمال شده و در سایر بسته ها تغییری ایجاد نخواهد شد.

همچنین پیگیری‌های لازم برای ارائه توضیح از سوی اپراتور دوم تلفن همراه در این زمینه انجام شد اما تاکنون توضیحی از سوی این اپراتور اعلام نشده است.