بزرگنمایی:

عجیب‌ترین غارهای ایران 

غارها در طول سالیان بسیار زیاد شکل می‌گیرند تا در خود یکی از رازآلودترین و ناشناخته‌ترین نقاط روز زمین را شکل دهند. در این گزارش چند غار عجیب و شگفت‌انگیر در ایران را می‌شناسیم.

غار پرآو؛ سرد و نابودگر



در 12 کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه در نزدیکی روستای چالابات، جایی میان دو کوه تاجی بستان و بیستون، غاری عجیب و خطرناک به نام پرآو وجود دارد. این غار با 3 هزار و 50 متر ارتفاع در کوه زاگرس، کاملا عمودی است و برای درنوردیدن آن باید در آن سقوط کرد. غار در 300 متری زیر قله شیخ علی خان یا قله پرآو واقع شده است. پرآو حدود 40 سال پیش زمانی که کشف شد، عنوان بزرگ‌ترین غار عمودی جهان را کسب کرد اما حالا غارهای عمیق بسیاری در جهان وجود دارد که رتبه غار پرآو را در این لیست کاهش داده‌اند. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این غار دهانه آن در ارتفاع 3 هزار متری از سطح دریا است که هنوز هم در بالاترین سطح از دریا در میان غارهای جهان قرار دارد. عمق غار پرآو 751 متر و طول آن هزار و 454 متر است. این غار 26 حلقه چاه دارد که عمیق‌ترین آن 42 متر است. آب جاری در غار پرآو به دلیل ذوب شدن یخچال‌های زیرزمینی خود غار است. 

غار پارو با ناهمواری‌های آن یکی از سخت‌ترین غارهای جهان به حساب می‌آید. تاکنون 5 غارنورد ایرانی در این غار جان خود را از دست داده‌اند.

غار نمکی؛ بلورهای درمانگر



غار نمکی جزیره قشم، طولانی‌ترین غار ایجاد شده از نمک در جهان است. قشم جاذبه‌های طبیعی نفس‌گیر و عجیب زیادی دارد از جمله دره ستارگان اما غار نمکی جز یکی از خاص‌ترین غارها در جهان است. غارهای نمکی در تپه‌ای به نام نمکدان قرار دارد. غار نمکدان 3 با طول 6 هزار و 400 متر طولانی‌ترین غار نمکی این تپه و بزرگ‌ترین در جهان است. زمانی که از ورودی بسیار کوتاه غار عبور می‌کنید، جلوی چشمان شما دنیایی متعالی، دست نخورده و غیرواقعی قرار می‌گیرد. تحقیقات زمین‌شناسی روی غار نمکدان 3 نشان می‌دهد که قدمت آن به حدود 500 میلیون سال پیش باز می‌گردد. در حالی که برای ایجاد یک قندیل در غار سنگ آهک، هزاران سال زمان لازم است، در غار نمکی چند روز پس از بارندگی قندیل‌های جدید شکل می‌گیرند. اندازه آنها بعد از یک ماه ممکن است به نیم متر برسد.

زیبایی‌ها در این غار کم نیست. از تپه چشمه‌ای با آب شفاف کریستالی، حوضچه بهاری تا رنگ‌های متنوعی که در سراسر غار چشم نوازی می‌کند. علاوه بر تمام این زیبایی‌ها، ماده معدنی منیزیم موجود در این غار برای افراد مبتلا به آسم خاصیت درمانی دارد.

غار سُم؛ تنگنایی مرگ‌آلود



یکی از مرگ‌آورترین غارهای ایرانی غار سم با عمق 406 متر واقع در روستای نام نیک مینودشت است. غار آهکی سم بر بلندای کوه خواجه قنبر به ارتفاع هزار و 700 متر قرار دارد. سم دومین غار عمیق کشور با جریان یافتن آب از میان سنگ‌های آهکی گسترش یافته است. از عجایب این غار وجود چاه‌های عمین و نیمه عمیق متعدد در آن است که تا کنون 21 مورد از آنها کشف شده است. غار سم تنها پذیرای غارنوردان و تیم‌های حرفه‌ای کوهنوردی است چرا که بسیاری از غارنوردان در مسیر این غار جان خود را از دست داده‌اند. این غار نیز مانند بسیاری از غارها ورودی تنگی دارد که خرچنگ رو نام گرفته است اما این باریکی و تنگی معابر تنها به ورودی ختم نمی‌شود، مسیر باریک به قدری که امکان چرخش سر را از فرد می‌گیرد و همچنین کاهش دمای بیش از حد دیگر دلایلی هستند که غار سم را در زمزه مرگ‌آورها قرار می‌دهد. در این غار وسایل سفالی مختلفی دیده می‌شود. علاوه بر آن نمونه آزمایش شده جمجمه‌های باقی مانده از انسان و حیوانات در غار سم، خبر از قدمت بسیار زیاد آن می‌دهد. شاهد این ادعا کشف اسکلت خفاشی است که 10 برابر بزرگ‌تر از اسکلت خفاش‌های امروزی است.

غار یخی چما؛ آسمانی همیشه بارانی



نشستن برف در یک تنگه صخره‌ای و ذوب شدن برف در تابستان باعث فرسایش قسمت پایینی برف‌ها و به تدریج تشکیل غار یخی در طی گذشت صدها هزار سال شده است. غار چما در فاصله 25 کیلومتری چلگرد در نزدیکی روستای شیخ علی خان کوهرنگ در استان چهار محال و بختیاری واقع شده است. این غار کوچک دنیایی از زیبایی را دل دل خود جای داده است. چما انباری از برف‌هایی است که سالیان بسیار روی هم انباشته شده‌اند و ارتفاع آنها به 50 متر می‌رسد. از عجایب این غار، آب شدن تدریجی یخ‌ها از سقف غار و ایجاد بارش مصنوعی در آن است. از بارش این آب‌ها درون غار یخی، چشمه زلالی از آب سرد جاری شده است که سرانجام به سد کوهر می‌پیوندد. غار یخی چما پوشیده از برف‌های انبوه است. این غار به عنوان بزرگ‌ترین غار آب شیرین ایران شناخته می‌شود و یکی از بی‌نظیرترین مناطق گردشگری ایران محسوب می‌شود که برای بسیاری از گردشگران ناشناخته است.