«من هم قبول دارم که آن عروسک‌ها زیبا نیستند اما مگر همه‌ی آدم ها زیبا هستند؛ آنها برای مخاطب بزرگسال ساخته شده‌اند.» چندی پیش چهره نه چندان زیبای یک عروسک تلویزیونی سبب شد تا تصویرش در فضای مجازی دست به دست و به طنز و انتقاد گرفته شود. حالا یکی از فعالان حوزه عروسکی که در ساخت ابن برنامه هم دستی داشته است با بیان جملات بالا در مقام پاسخ برآمده است.
آزاده مویدی فرد که تا به امروز عروسک گردانی و صداپیشگی بیش از 60 عروسک را انجام داده است و از شاخص ترین آنها می توان به «بیژن»، «چرا»، «نینی»، «انیمیشن های نیروی انتظامی»، «گل بهار» و «سپیده» اشاره کرد، صداپیشگی چندین عروسک را در برنامه «خوشبخت» برای مخاطب بزرگسال و جهت آموزش مسایل روانشناسانه و خانوادگی در آیتم‌های کوتاه بر عهده دارد.
او در توضیح واکنش های انتقادی که طراحی این عروسک ها به دنبال داشت، به ایسنا گفت: برنامه «خوشبخت» موضوع و پلاتوهایی روانشناسانه داشت. در آن پلاتوها ما موقعیتی ایجاد می‌کردیم تا بتوانیم به مسائلی که میان دخترها و پسرها، خانواده‌ها و نیز مسائل اول ازدواج اتفاق می افتد، با نگاهی فانتزی بپردازیم و حرف‌هایی را در لفافه بزنیم. هدف این بود که آموزش غیرمستقیم روانشناسی داده شود.
مویدی فرد ادامه داد: خانم بنفشه بدیعی، طراح برنامه «خوشبخت» از پیشکسوتان کار عروسکی است و وقتی بگوید سر کاری بروم، حتما قبول می‌کنم. خانم بدیعی قبلا عروسک‌های بسیار زیبایی ساخته که خیلی از عروسک‌های «خوشبخت» زیباتر هستند. بله؛ من هم موافقم عروسک‌های «خوشبخت» زیبا نیستند اما آنجا هدف نمایش زیبایی نبوده است.
این عروسک گردان با بیان اینکه برنامه عروسکی «خوشبخت» شامل آیتم های پنج تا هشت دقیقه‌ای است که در قالب یک برنامه یک ساعته پخش می شود، گفت: طراحی خانم بدیعی کار را نجات داد. ایشان با چهار تا بدن و صورت با استفاده از تغییر بینی، چشم‌ها، ابرو و لب‌های متفاوت، بالای 100 کاراکتر خلق کردند.
عروسک‌های خوشبخت
این صداپیشه برنامه های عروسکی که فارغ التحصیل رشته تئاتر است، در ادامه با گله از شوخی های کاربران در فضای مجازی، تصریح کرد: «بزرگترین ایراد فضای مجازی این است که دوستان بدون آگاهی حمله می‌کنند. در این برنامه قرار بر این بوده است که در قالب نود قسمت پنج دقیقه‌ای موضوعات روانشناسی، استانداردها، هنجارها و ناهنجاریها آموزش داده شود و مخاطب هدف افرادی بودند که حجاب برایشان ارزشمند است و قسمتی از کاراکترشان است.
مویدی فرد در عین حال گفت: درباره هر برنامه ای سر و صدا بلند شود، یعنی قطعا تاثیرگذار بوده است. حالا اینکه تاثیرگذاری مثبت یا منفی بوده است به جهان بینی آدم‌ها برمی گردد. من به عنوان کسی که آنجا بودم می‌گویم تجربه به شدت درخشانی بود. من فرصت داشتم آنجا با چهار عروسک، بالای 50 خانم و بچه را زندگی کنم. ما خوشحال بودیم که در کار خلاقیت داشتیم. برایم عجیب بود که به جای اینکه بخش خلاقیتش دیده شود روی زشتی عروسک تاکید شد مگر آدم‌ها همه قشنگ هستند؟!»
به گفته وی مخاطب عام تعریفی که درباره کار عروسکی دارد این است که هر کار عروسکی کار کودک است؛ در صورتی که اینطور نیست و بعضی از کارهای عروسکی می‌تواند مخاطب بزرگسال داشته باشد.
او درباره کار عروسکی برای کودک هم توضیح داد: استانداردی که برای ساخت عروسک کودک وجود دارد برای من چیز صد درصد محتوم نیست و بستگی به طراحی و نظر طراح و کارگردان دارد و نیز اینکه هدف از ساخت عروسک رساندن چه مفهومی به بچه‌ها است؛ همه این‌ها موثر است.
آزاده مویدی فرد همراه با عروسک «چرا»
این هنرمند که صداپیشگی عروسک «چرا» را هم بر عهده داشته است، افزود: من به لحاظ مفهومی سمت این می‌روم که شکلی از عروسک را نشان دهم که اتفاقا کج و معوج است و قرینه ندارد زیرا ما وقتی عکس‌های بچه‌ها را نگاه می‌کنیم از زیباترینشان تا بانمک ترینشان غیرقرینه هستند. عروسک غیرقرینه این احساس را در مخاطب کودک ایحاد می‌کند که این عروسک شبیه من است.
مویدی فرد در این زمینه ادامه داد: به قول خانم برومند این سوال را باید همیشه از خومان بپرسیم که یک کار چرا عروسکی می‌شود؟ یعنی اصلا چرا یک کاری را از رئال به عروسکی تبدیل می‌کنیم. پخش فانتزی در کار عروسک خیلی مهم است که اگر لحاظ نشود در ارتباط برقرار کردن عروسک با مخاطب مشکل ایجاد می شود. بزرگترین چیزی که مخاطب را درگیر برنامه عروسکی می‌کند میزان فانتزی است که مخاطب از آن عروسک دریافت می‌کند.
او درباره دلیل موفق عمل نکردن برخی عروسک‌ها توضیح داد: اینکه عروسک چگونه طراحی شود و چه کسی آن را بسازد خیلی مهم است. فقط صداپیشه مهم نیست عروسک گردان هم به اندازه صداپیشه و حتی گاهی بیشتر اهمیت دارد. همه این‌ها کنار هم قرار می گیرند که عروسکی موفق یا غیرموفق می‌شود.
آزاده مویدی فرد در پایان درباره فعالیت‌های اخیرش به ایسنا توضیح داد: یکی از کارهای آخرم کارگردانی و صداپیشکی عروسکی ژولی است. کاری خارج از سازمان صداوسیما که در قالب پکیجی به نام «درسا» به تهیه‌کنندگی آقای پورمقیمی عرضه می‌شود. عروسکی است که قرار است آموزش نقاشی دهد برای همین طبیعتا سراغ طراحی عروسک فول هند رفته‌ام که نیاز به دو عروسک گردان دارد تا دستانش حرکت جداگانه از سر داشته باشند. 10 قسمت از این مجموعه آمده و20 قسمت مانده است. همچنین کارگردانی برنامه «پیم و پم» که مربوط به آموزش کلمات است و از شبکه پویا پخش می‌شود و نیز صداپیشگی عروسک «کی چی کجا» در برنامه خانم سارا روستاپور برای شبکه آموزش را بر عهده دارم که برای پایه یک تا شش تحصیلی تولید می‌شود.