بزرگنمایی:
پنجره های روشنایی بخش ممنوع
دیربازی است که با دلایلی چند از جمله ، رعایت شئونات اسلامی ، تنگی کوچه ها وکم وسعت بودن عرض خیابان ها ، دید داشتن به خانه ها ی روبرو ،رعایت حال همسایگان و..... در مسیر ساخت سازه های مسکونیِ آپارتمانی قوانینی وضع شده است .
دراین جا روی سخن بر سر لزوم وضع قوانین ویا عدم وضع آن ها ویا تغییر در چگونگی اجرای این قوانین نیست .
کما این که در برخی از شهر ها به ویژه شهرهای بزرگ ،ظاهرا این قاعده استثنا شده است و ما در آن شهرها به ویژه شهر تهران با اینکه با همین موارد روبرو هستیم اما ضرورت رعایت این قوانین را احساس نمی کنیم.
ازسوی دیگر کمبود انرژی و اصرار علم روز به استفاده از نور و انرژی خورشیدی به جا ی استفاده از انرژی های فسیلی برای روشنایی وگرما ... بسیار توصیه می شود
همه می دانیم که بنا به ضرورت ، دیر زمانی است که مردم از خانه های بزرگ و سنتی خود رو به سوی خانه های نقلی وآپارتمانی آورده اند ...خانه هایی که فضاهای محدودی دارند و طبعا نمی توانند نیازهای روحی ساکنان خود را فراهم سازنند.
اما وضع قوانینی این چنین دست مهندسان را از ارائه ی یک نقشه ی زیبا با استفاده از پرتوهای نور خورشید ،فضا سازی مناسب ، ودست یازیدن به اصول و قواعدی که هم از نظر بصری باعث بزرگترنشان دادن فضا های محدود می شود وهم درجهت بهینه سازی مصرف انرژی به صرفه باشد را نیز گرفته است.
استفاده از سقف های بلند ، تعبیه ی پنجره های بزرگ که تا ارتفاعی نزدیک به کف امتداد داشته باشند ،استفاده از پنجره ها و دریچه هایی در گوشه ها وفواصل مورد نظر که ضمن ایجاد روشنی می تواند حکم تزیینی هم داشته باشد همه از مواردی هستند که فضاهای محدود را بزرگتر و روشن تر جلوه داده و از مصرف بی رویه ی انرژی جلو گیری می کنند.
اما امروزه به ویژه در بعضی از شهر ها از جمله شهر دزفول ظاهرا بخاطر چهار چوبهای تعیین شده از سوی ار گان های مربوطه دست مهندسین و طراحان بسته شده و آنان مجبور هستند که پنجره ها را در ارتفاع بالا وآنهم کوچک ومحدود بگیرند و در تعبیه ی پنجره به حداقل ها قناعت کنندکه مشرف به خانه ی همسایه نباشد .
وحتی تراس ها هم یا رو به فضاهای بیرونی که به خانه های همسایگان مشرف می شود نباشد ویا بای شان حصار بلند در نظر گرفته شود که در این صورت دیگر کارکرد تراس را نخواهد داشت
باتعبیه ی پنجره هایی به این سبک وسیاق امکان باز کردن پنجره ها ی این چنینی برای صاحب خانه هم قابل دسترسی نیست چه این که بخواهدگاهی آن را باز کرده وهوایی جابجا شود ویا با ایجاد چشم اندازی به بیرون از کلافگی فضای محدود وگاه تنگ آپارتمان قدری رهایی یابد.
این روزها هم که پیروی از مد وچشم هم چشمی های مکررو بدون پشتوانه بلای جان شده است .
چرا که روشنایی محدود و جزیی و نماهای پنجره های نصف و نیمه هم با استفاده از مدل های گوناگون و رنگا رنگ پرده هایی گاه تا چهار لایه ی روی هم که ثابت در مقابل پنجره ها نصب شده و همچون حصاری جلوی آن یک ذره نور افشانی پنجره ها کوچک را هم می گیرد قوزه بالا قوز می شود و کلا نوری نمی ماند و باید در روز روشن نیز از چراغ استفاده کرد .
گاه در آپاتمان هایی با متراژ بالاتر با سالن هایی بزرگ مواجه می شویم که با آشپزخانه ی به اصطلاح اُپنش سراسریکی است . اما بر دیوار ته سالن ، که حتی به خیابان ختم می شود با تعبیه ی دو پنچره ی کوچک مواجه می شویم که نه تنها نتوانسته هماهنگی جالبی با سالنی به آن بزرگی برقرار سازد که بدتر از آن هیچ هارمونی مناسبی هم با سایر اجزای بنا ندارد ،چیزی که از همان ابتدا تو ذوق افراد زده و دلگیری فضای آپارتمان ها را برای ساکنانش دو چندان می سازد.
اگر چه نباید اقلیم گرم شهر دزفول و تابش نور خورشید در فصل تابستان و گرمای پیش از حد در این شهر را در این مورد نادیده گرفت که دلیلی مناسب و قابل قبول برای رعایت این سبک از بنایی در سازه های آپارتمانی به حساب آمده و شاید تنها جایی که وجود پرده هایی چندلایه را توجیه می کند همین مساله باشد .
اما مسلما طراحان خلاق و با ذوق این شهر که نمونه های فراوان سازه های مسکونی آنان از هرنوعش آپارتمانی ، ویلایی، دو بلکس وسوبلکس و.....سازه های اداری وتجاری و....که در جای جای شهر جلوه گری می کند قابل تقدیر بوده و با طرح و نما و سازه های شهرهای بزرگی چون تهران برابری می کند . اما چه بسا قوانینی این چنین ذائفه ی افراد را کور کرده وخلاقیت را از طراحان ومهندسان می گیرد...
کاش مهندسین عمران و ساختمان سازی و معماران راه چاره ای صحیح و منطقی بیندیشند که هم با فضاهای روشن آنهم با هارمونی های مناسب برخورد کنیم ، هم در مصرف انرژی ها صرفه جویی کرده باشیم وهم بابی شود تا خلا قیت ها و ایده های ناب وجور و واجورآنان هرچه بیشتر به منصه ی ظهور برسد.
ورودی های تنگ و محدود به محلات در مجتمع مسکونی با بهانه ی جلوگیری از ورود ماشین های سنگین ، به محوطه ی مسکونی !!!!! ورودی ها تنگ به منطقه مسکونی و خانه هایی که در دل هم فرو رفته اند ، ،تعبیه ی آشپزخانه ی اپن و متعاقب آن در نظر گرفتن محدود ه ای کوچک به نام مطبخ ضرورت بازگشت به خویشتن خویش را در یک معماری وطنی طلب می کند
متاسفانه عدم بهره وری یاا لگویی هویت بخش و ایرانی باعث شده سازه های مسکونی ما ترکیبی شود از بلغوری از مدرنیته و سنت ..
نویسنده : مریم مفتوح
دزفول 19/3/99