بزرگنمایی:
نوروز در ایران قدیم
شاردن جهانگرد فرانسوی در مورد نوروز در ایران قدیم اینچنین مینویسد: «ایرانیان جشن نوروز را مطابق سال شمسی که معمولا تاریخ باستانی این قوم بوده است برگزار میکنند در یکی از روایت هایشان بانی این عید را جمشید میدانند که چهارمین شاهنشاه ایران است و از همین سنت باستانی به ثبوت میرسد که مردم این کشور به اعیاد مربوط به تحول آفتاب و اعتدال ربیعی بسیار اهمیت قائل بوهاند و آغاز بهار را سخت نیکو و مبارک میشمردهاند.
جشن نوروز هشت روز تمام ادامه داشته است؛ در نخستین روز عید، شاهنشاه بار عام میداده، روز دوم مخصوص شرفیابی علما و دانشمندان و مخصوصا اخترشماران بوده است، سوم به مغان و موبدان اختصاص داشته، چهارم ویژه قضات بوده، پنجم مخصوص بزرگان و اعیان و اشراف کشور، ششم برای خویشاوندان و منسوبین شاهنشاه، و دو روز آخر به زنان و کودکان سلطان اختصاص داشته است.»
او درباره آئینهای ویژه نوروزی نیز مینویسد: «با شلیک توپ و تفنگ، البته در نقاطی که این تسلیحات موجود باشد، از قبیل پایتخت و دیگر شهرهای بزرگ و مهم، حلول سال نو برای مردم اعلام میشود. منجمین لباس فاخر دربر کرده، یک یا دو ساعت پیش از اعتدال ربیعی برای تعیین تحویل آفتاب به برج حمل، به کاخ سلطنتی و یا عمارت حکومت محل میروند و در پشتبام و باروی مهتابی، با اسطرلاب خود مشغول کار میشوند و به محض اینکه علامت دادند، برای اعلام حلول سال جدید شلیک میشود و صدای آلات موسیقی؛ طبل و شیپور، نای و نقاره در هوا طنینانداز میگردد.
شاردن سپس به بیان باورهای مردم درباره نوروز میپردازد: «ایرانیان برای نوروز نامهای مختلفی دارند، از جمله آن را عید لباس نو میخوانند، چون هرکس هر اندازهای نادار باشد، در این جشن یکدست لباس نو به تن میکنند و افراد متمکن در ایام عید، هر روزی ملبوس دیگری در برمینمایند. ایام نوروز فرصت مناسبی است برای مطالعه شکوه و جلال دربار، چه در این جشن عظمت و ابهت این دستگاه بیش از هرموقع دیگر جلوهگر میگردد؛ هر درباری عالیترین و نفیسترین وسایل تجمل خویش را در روزهای عید زیب تن و پیکر خود میکنند.
در ایام نوروز در تمام این روزها، گردش و تفریح در خارج شهر به طرز بیسابقهای جریان دارد. هر کسی هدایا و تحفی فراهم میکند؛ و روز عید برای یکدیگر تخممرغهای منقش و مطلایی ارسال میدارند، بعضی از اینها سه دو کای طلا ارزش دارد.
چون تخممرغ نشان پیدایش پیدایش حیات و آغاز تکوین موجودات است. تعداد مصرف آن در ایام عید باورکردنی نمیباشد.»
«شاهنشاه در تمام ایام عید از ساعت ده تا ساعت یک، از اعیان و اشراف کشور باشکوه و جلال تمام پذیرایی به عمل میآورد و سپس به اندرون تشریف میبرد. معمولا رجال و بزرگان مملکت نیز هریک به نوبه خود در منزل خویش مشغول پذیرایی از واردین میگردند و نصف مدت روز را برای قبول مراجعین و دریافت هدایا و تحف تابعین تخصیص میدهند، این رسم مسلم مشرق زمین است که از دهقان تا سلطان این سلسله مراتب در داد و دهش مرعی و مراعات میگردد.»
همه ایرانیان در عیدهای خویش به شب هنگام آتش میافروزند و سپیده دمان آب میپاشند و میپندارند که آتش افروزی عفونتهایی را که زمستان در هوا به جا گذاشته است از بین میبرد و هم چنین مردم را از فرا رسیدن نوروز یادآوری میکند و از آمدن این عید آگاهی میدهد؛ و آب پاشی و ریختن آن برای پاکیزه گردانیدن تنها از آلودگی دود آتشهاست
ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه خود گفته سیزده روز از اول حَمَل تا سیزدهم آن ایام عید بزرگ ایرانیان است. چون هوای ایران دارای چهار فصل است و معتدل ترین و بهترین آن بهار است که بعد از سرمای سخت زمستان میآید. ایرانیها از قدیم در ابتدای بهار عید بزرگ میگیرند که سیزده روز ادامه دارد و چون عید ملی است، علی رغم تغییرات مذهبی، هم چنان ماندگار بوده است.
پایگاه خبری صبح ملت نیوز
sobhemellatnews.ir
dezfulnews.org
https://chat.whatsapp.com/GESz6IXeyX8B2vSxv6eNRZ