بزرگنمایی:

نشست بازخوانی مبانی موافقان و مخالفان طرح افزایش حداقل سن ازدواج(کودک همسری) توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با همکاری گروه مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس و موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی خاتم برگزار شد.

در این جلسه موافقان با اشاره به تفسیر قرآن، وقایع موجود در جامعه و پیامدهای کودک همسری، خواهان افزایش قانونی حداقل سن ازدواج که بنابر قانون فعلی 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران است، بودند و مخالفان این طرح بر عدم لزوم افزایش قانونی کردن این سن تاکید داشتند.

در ابتدای این نشست دکتر سپیده میرمجیدی، به عنوان دبیر نشست با تعریف کودک همسری از منظر حقوق بین الملل واشاره به وضعیت وسابقه تاریخی ایران از حیث حداقل سن ازدواج برای دختران و پسران در دوره‌های متفاوت قانونگذاری، بر ضرورت پرداختن به این موضوع مهم در شرایط کنونی ایران تاکید کرد و گفت: در حال حاضر ایران در بین کشورهای جهان بعد از گینه که سن ازدواج در آن 12 سال است، پایین‌ترین سن ازدواج برای دختران یعنی 13 سال را داراست که همین وضعیت می تواند واکنش‌های منفی را در جامعه جهانی برای ایران به دنبال داشته باشد.

وی در ادامه با معرفی کودک همسری به عنوان جلوهای از کودک آزاری، بر ضرورت برساخت زدایی از مفهوم و قلمرو کنونی مصادیق کودک آزاری در گفتمان تقنینی ایران از یک سو و نیز اصلاح قانون مدنی در خصوص حداقل سن ازدواج از سوی دیگر تاکید کرد و خواستار اهتمام و تلاش هرچه بیشتر نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای به نتیجه رساندن طرح کودک همسری شد که در آن ازدواج دختر و پسر به ترتیب قبل از 13 سال و 16 سال ممنوع اعلام شده است.

دکتر شهریار نیازی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه تهران دراین نشست، به بررسی واژگان استنباط شده کودک همسری در قرآن پرداخت و بیان کرد: بخش بزرگی از قوانین حقوقی از متن گرفته شده نه از واقعیتهای اجتماعی و مبنای متن هم تفسیرهایی از قرآن و سنت است.

نیازی متذکر شد: در قرآن ترتیبات جمله مهم است نه کلمات و از سطح جمله باید فراتر برویم. امنیت انسانی یک ارزش است که تمام فقه باید بر آن بنا شود و نباید فراموش کرد وقتی امنیت یک زن به خطر بیافتد زنگهای آیات به صدا درمی آید.

وی خاطرنشان کرد: در قرآن سن زیستی و رشد روانی ملاک ازدواج است. مجموعهای از ارزشها و هنجارها در آیات قرآن تکرار شده و اگر آن نیت و هدف کشف شود همه چیز سرجای خود خواهد بود اما اگر صرفا زبان جنسیت زده را ملاک قرار دهیم موارد به نفع مذکر مصادره می شود و استنباطها ناصحیح خواهد بود.

حجت الاسلام دکتر حسین عندلیب، استاد حوزه و دانشگاه نیز با تاکید بر اینکه زبان قرآن زبان جنسیت زده نیست، اظهار کرد: جنسیت زده دانستن قرآن کریم تبعات بدی برای جوانان دارد و اعتماد آنها به قرآن کریم را از بین می برد.

وی با بیان اینکه یکی از منابع مهم فقه، روایات اهل بیت (ع) است، ابراز کرد: این سخن که برخی از احکام شرعی به دلیل اینکه منبع آن روایات است، معتبر نیستند، سخن اشتباهیست.

عندلیب با اشاره به اینکه مکانیزم فقهی بررسی روایات یک مکانیزم بسیار مطمئن و دقیق است، گفت: علما چشم بسته به دنبال روایات نیستند، بلکه دو علم رجال و درایه به صورت کاملا دقیق و عالمانه به دنبال بررسی سند و دلالت حدیث است و این بررسی ها وقتی زیادی از فقیه می گیرد.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: در ایران ماده 1041 قانون مدنی سه شرط مهم را برای ازدواج زیر سیزده سال دختران مطرح کرده که شامل اذن ولی، وجود مصلحت و تشخیص دادگاه صالح است.

وی گفت: نباید تصور کنیم همه چیز باید با قانون حل شود، دستکاری مدام در قانون کار را خراب می‌کند و وحدت رویه را بهم می‌زند.