بزرگنمایی:

خوزستان تکه پازل فراموش شده ی تاریخ و تمدن ایران و جهان، به همت مسئولین فرهنگی

خوزستان تکه پازل فراموش شده ی تاریخ و تمدن ایران و جهان، به همت مسئولین فرهنگی
به قلم سرکار خانم کلارا ضیایی  -
شاید از هر علاقه مند به تاریخ و تمدن و فرهنگ ایران، نام چند مکان زیبا و تاریخی ایران را بپرسید،  نام چند  مکان تاریخی خوزستان را بدون کمک از بر باشد؛ این درحالیست که شاید فقط عکس این مکان ها را دیده٬ در مورد آن ها شنیده ویا  خوانده باشد . اما اگر خوزستانی و علاقه مند به تاریخ و تمدن این سرزمین باشید و اکثر مکان های تاریخی ونمایشگاه های گردشگری بین المللی وداخلی  را از نزدیک دیده باشید، آنقدر از برنامه ریزی متولیان فرهنگی استان خوزستان دلگیر و ناراحت هستید که مثنویِ هزار من کاغذ گردد. متاسفانه اقدامات انجام شده هرساله ضعیف تر از سال گذشته می باشد  و برنامه ریزی های موردی در خصوص حفظ آثار باستانی و معرفی آن در کشور عزیزمان ایران و همچنین اقسی نقاط جهان، هر بار اسف انگیزتر از پیش بوده ، و تمام این موارد در حالی ست که کمتر شاهد تغییرات در روند برنامه ریزی و رویکرد مدیران ارشد فرهنگی استان خوزستان هستیم.به عنوان نمونه می توان به  آسیب های جدی مکان های ثبت شده ی تاریخی این استان اشاره کرد . 

وقتی در نمایشگاه بین المللی گردشگری قدم می زنید، بدون اغراق شاید بتوان گفت کمرنگ ترین  غرفه ی استانی که نگاه هیچ مخاطبی را به خود جلب نمی کند غرفه ی  استان خوزستان است و اگر حضور چند آژآنس گردشگری خوزستانی نبود،  اصلا نام و نشانی از خوزستان متمدن و رنجیده، دیده و شنیده نمی شد. در نمایشگاه بین المللی، شهرهای نو و تازه تاسیس که قدمت تاریخی آنها شاید به صد سال هم نرسد، آنچنان چشم بینندگان را به خود جلب می کند و با افکار آنها بازی می نماید که گویی مهد تاریخ وتمدن ایران زمین هستند. شاید برای کسانی که نمایشگاه امسال را ندیده اند جالب باشد که بدانند، از شهرستان دزفول که تنها  تک پوستر آبشار شوی دزفول وچند عکس  بود که بیننده ای را به خود جذب نمی کرد و تنها فریبنده ی چشم و ذهن بازدیدکنندگان از غرفه های خوزستان مربوط به سیاه چادر محلی بختیاری و موضیف عربی که برای لحظه ای چشم را خیره می کرد د رحالی که تاثیری بر میل و اشتیاق بیننده برای ورود به استان خوزستان ایجاد نمی شد .  

وقتی پای درد و دل مسئولین استان خوزستان بخصوص میراث فرهنگی می نشینی، بهانه ای جز حجم بالای مکان های تاریخی و وسعت زیاد این استان را مزید بر علت عدم انجام پروژه های بزرگ می دانند ،  درحالی که  اگر مسئولین فرهنگی  (استانداری ، میراث ،ارشاد ،سازمان تبلیغات و حوزه هنر ی )استان خوزستان فقط روی گردشگری داخلی ایران تمرکز نمایند، این امر موجبات رونق کسب و کار فعالان گردشگری استان را فراهم خواهد نمود و هم باعث حفظ و حراست از آثار تاریخی و تمدن این استان خواهد گشت. نگاهی گذرا به استان های تاریخی ایران مثل یزد و قزوین و سیستان و بلوچستان  که چگونه در این عرصه فعال هستند و با کوچک ترین ترفند به دنبال جذب گردشگر بر می آیند می تواند کارگاهی آموزشی برای مدیران استانی خوزستان باشد. برای مثال نمایشگاه امسال روی استان یزد و دو محور متمر کز بود، اول اینکه شهر یزد در سازمان یونسکو ثبت تاریخی شده است و دوم اینکه از اردکان یکی از شهرهای تاریخی یزد به عنوان شهرگفتگوی تمدن ها یاد کردند. جالب است  از هر شهر و روستا و قریه ، نمونه هایی از غذا و سوغات محلی را  می دیدید  بجز استان خوزستان. کل پذیرایی خوزستان یک قهوه ی عربی ، از دزفول( یک عدد) کلوچه سنتی و  کلوچه شوشتری (چند کیلو )  در این نمایشگاه بود. شنیده ها حاکی از این بود که نمونه ی لباس دزفولی  فقط یک بار برای بازدید کننده های حاضر نمایش داده شده و در روز آخر نمایشگاه لباس محلی دزفولی  وشوشتری که رنگ ها و دوختش نیز دارای سابقه تاریخی و بیانگر فرهنگ و هنر زنان و دختران این سرزمین می باشد   فقط لباس شوشتری در معرض دیدبود اماخبری از لباس دزفولی نبود اما کلا خبری از آثار فرهنگی و گردشگری شهرستان بهبهان  مشاهده نشد  .  متاسفانه اثری از موسیقی فولکوریک خوزستان که نشانه هویت و باورها است به چشم و گوش نمی رسید .سازمان یونسکو در استان خوزستان حداقل دو نمایندگی ومرکز فرهنگی دارند اثری  از فعالیت هایشان دیده نمی شد  دزفول به عنوان شهر آجری ثبت شده است  از شوشتر وآسیاب ها  حداقل چند قطعه عکس  بود اما این در حالی است که فقط ثبت این مهم صورت گرفته ولی خبری ازمرمت آثار باستانی که میراث دار فرهنگ کهن سرزمینم ایران برای وارثین بعدی نیست.خرابی وتخریب  آثار ثبت شده ملی در خوزستان الا ماشاء ا...... 
بعنوان مثال میتوان ترمیم و مرمت پل قدیم را نام برد که برخلاف قانون ورویه مرمت در فصل بارندگی چون پاییز و زمستان شروع به کار شد که بر اثر بارندگی کار نیمه تمام رها شده و خبری از مسئولین و پیمان کاران این مجموعه تاریخی نیست ..........
گله را راه دوری نبریم از خودمان ،فرزندانمان، خواهر ،مادر ،پدر و برادرانمان شروع کنیم ما فقط یاد گرفتیم بدون فکر دفاع کنیم اما وقتی جای عمل می رسد همه صحنه را خالی می کنیم و فقط تماشاچی و نقاد هستیم نه نقاد گذری بلکه این حق را چنان برای خودمان قائلیم که خود را تافته جدا بافته از لحاظ فکری و ذهنی  و ....
می دانیم اما اصلاح باید ابتدا از خودمان ، خانه دلمان و ذهنمان شروع شود . کم کم وارد کوچه و پس کوچه های شهر بشویم و آنجا را آباد کنیم . بجای مقایسه خود با استان های هم جوار دور و نزدیک  ابتدا خودمان دست بکار شویم که ببینیم چه چیزی در حال نابودی است که اولین آن زبان و گویش محلی است . بله درست است زبان رسمی کشور عزیزمان ایران سرافراز فارسی است اما یادمان نرود که کشورم با شهرستان ها ی رنگارنگ از فرهنگ و تمدن و هنر و گویش زبانزد عام و خاص در این کره پهناور خاکی شده است. تا به امروز کدام یک از شما اساتید محترم ادبیات و زبان فارسی استان خوزستان به صورت اختصاصی به این امر پرداخته اید ؟ برای جلوگیری از نابودی زبان و گویش و لهجه چه تبلیغی در رسانه ملی داشته اید ؟ از شما همشهریان عزیز سوال می پرسم ؛آیا می دانید استان خوزستان دارای چند نوع زبان و گویش محلی از بدو پیدایش تاریخ است ؟ آیا می دانید دراین سال های اخیر ،خیلی دور نرویم ده سال اخیر چند نوع زبان و گویش بدلیل مهاجرت ،رسانه و غیره در حال نابودی است یا نه راحت تر بگویم نابود شده است ؟ آیا شما که دارای کودکانی به چشم انتظار آینده ای روشن  برایشان هستید زمانی وارد مرکز پرورش فکری کودکان و نوجوانان می شوید چند کتاب کودک و داستان به زبان محلی چاپ شده است ؟ و سوال های دیگری که با کمی تأمل خودتان بهتر از من می توانید طرح نمایید . نمایشگاه بین المللی گردشگری جرقه ای کوچک بود که درد دلمان را برای شما باز کنیم سفره ای که باید بارها و بارها پهن می شود و گوش شنوا و چشمانی بینا و قلبانی سراسر از عشق آن را می شنید و لمس می کرد اما نه از قلم من بلکه از زبان شما همشهریان ،اساتید ،فرهیختگان اهل قلم ،میراث فرهنگی و تمامی عزیزانی که در این ذره ذره خاک استانمان خوزستان جلگه سبز رنگ نقشه در کتاب های دبستانمان که همیشه پشت نیکمت مدرسه چشمانمان را خیره می کرد گفته شود . بودجه به تنهایی مشکل را حل نمی کند این استان که دارای بیش از 24 شهرستان و تعداد کثیری شهر و روستا می باشد تنها بودجه مشکل را مرتفع نمی کند بلکه در کنار آن ما نیاز به دانش ،علم ،مدیریت صحیح ، زمانبندی مناسب و مدیران کارآمد با برنامه ریزی های مناسب کوتاه مدت و بلند مدت و ازهمه مهمتر و ارجح تر  مدیرانی دلسوز و پایبند به تعهد کاری را نیاز دارد. اولین راهکار برای جلوگیری از نابودی فرهنگ ایجاد فضای مناسب شغلی برای جوانان می باشد گردشگری که در بسیاری از کشورهای دنیا جزء یکی از بزرگترین منابع تامینی بودجه برای دولت می باشد همچون کشورهمسایه عربی ، امارات می تواند این خاکستر خاموش و سرد را دوباره شعله ور و گرمای خانه های همشهریان خوزستانی و پذیرای میهمانان از داخل و خارج از کشور باشد . برنامه ریزی صحیح ، ساختگاه ها و زیر ساخت های مناسب ،احداث هتل های جدید و بروز ، برگزاری نمایشگاه های مختلف سالیانه برای آشنایی مردم دلیر و مهربان و هنر دوست ایران و سایر کشورها برای شناسایی اقوام و زبان و گویش ، غذاها ، لباس ،رنگ ها ، مراکز دیدنی و گردشگری ، طبیعت ، موسیقی و غیره که خود فضای اشتغال برای جوانان ایجاد می کند و مانع مهاجرت به شهرهای دور و نزدیک مخصوصا ً پایتخت و استان  همجوار البرز می گردد .
در اینجا می توان گله ای کوچک به وسعت قلب بزرگ کشاورزان  خوزستانی به جهاد کشاورزی و ارگان های ذیربط و مربوطه نمود که چرا محصولات کشاورزی به نام استان های دیگر در شهرهای ایران توزیع می گردد. متاسفانه لجبازی ها و دورنگی ها و شاید راحت تر بگوییم نداشتن علم و عمل و اطلاعات کافی و جامع و از طرفی تکروی در گروه های فرهنگی ، این بلا را برسر جلگه تاریخی سرسبز خوزستان آورده است و هزاران گله دیگر،که آن ها را می گذاریم به وجدان خودتان . چرا که از کمی و کاستی ها باخبرید .

در پایان از آژانس گردشگری خوزستان که با تمامی مشکلات و حداقل امکانات تمام تلاش خود را برای جذب گردشگر با تراکت های طراحی شده با تمام عشق به سرزمین مادری انجام داد سپاسگزاریم .

امید داریم که با تغییر رویکرد جدید بتوانیم شهرمان را آبادتر و جلوه های طبیعت زیبای آن را به نمایش بگذاریم .

تشکر ویژه ای داریم از تمام عزیزانی که با وجود نبود حداقل امکانات رفاهی و عدم حمایت های مادی و معنوی این مسیر را ادامه می دهید . عشقتان قابل ستایش و تقدیر است .

شورای  تحریریه پایگاه خبری دزفول نیوز –نویسنده  پژوهشگر و علاقمند به تاریخ و فرهنگ کلارا ضیایی پور

26  بهمن ماه  نود وهفت