داریوش اول معمار دیوان سالاری ایرانی
داریوش بزرگ کسی که هخامنشیان را از نو تعریف کرد
فرهنگی - اجتماعی
بزرگنمایی:
داریوش اول را می توان معمار دیوان سالاری ایران نامید. شخصی که پس از جای گرفتن بر مسند قدرت، توانست مشکلات پیش آمدۀ ناشی از ...
داریوش اول را می توان معمار دیوان سالاری ایران نامید. شخصی که پس از جای گرفتن بر مسند قدرت، توانست مشکلات پیش آمدۀ ناشی از گسترش مرزهای ایران را با درایت خاص خود مدیریت کرد. ماجرای بر تخت نشینی داریوش و انتخاب پادشاهی از میان هفت تن که مبنای هفت خاندان پارسی قرار گرفتند را شاید بتوان شروع استفاده سیاسی ایدئولوژیک برخی گروه های سیاسی در تاریخ معاصر ایران دانست. ماجرای سقوط بردیای دروغین یا گئوماته، قرن ها بعد و در دوران معاصر توسط برخی گروه های ایدئولوژیک مارکسیستی مورد استفاده قرار گرفت و از آن تفسیری جهت یک مبارزه ناکام علیه طبقات و سرمایه داری ساخته و پرداخته شد و به نحوی از شخصیت ضدقهرمان یا دشمن داریوش، گئوماته، سناریویی ناپخته برای یک مبارزه سیاسی طبقاتی آفریدند.
اما آنچه داریوش بزرگ به عنوان سلسله قوانین مدون یک سیستم حکومتی از خود برجای گذاشته است یک مبارزه با یا برای طبقات اجتماعی آن روزگار نبوده است. داریوش بزرگ آهنگ از میان برداشتن طبقات اجتماعی یا حفظ بی چون و چرای ساختار قبلی را نداشت. تاریخ به وفور ثابت کرده است که دستکاری طبقات سنتی و دارای مشروعیت جامعه در نزد مردم دربردارنده واکنش های غیرقابل پیش بینی خواهد بود. در اصل داریوش بزرگ شخصیتی واقع گرا داشت که در آن برهه با درک حفظ ساختار جامعه از یک سو و ایجاد قوانین دیوانی و اداری منحصر به فرد جدید از سویی دیگر، دریافته بود که چگونه بی عدالتی های ناگزیر اجتماعی را به حداقل برساند.
آنچه داریوش در 520 پیش از میلاد در سرزمین پارس به انجام رساند، قدرت های بزرگ اروپایی در طول قرون هفدهم، هجدهم و نوزدهم مشابه اش را به ثمر رساندند،که در تاریخ دیپلماسی از آن به عنوان جهانی شدن "کنسرت اروپایی" یاد می شود، و آن نوع دیپلماسی که داریوش بزرگ برای جانشیان بعدی خود به یادگار باقی گذاشت تا از طریق دیپلماسی بتوانند دشمنان کشور را منزوی نمایند و منفعل نگاه دارند، بیسمارک در سال 1888 میلادی در دو سیستم اول و دوم خود بنیان نهاد و توانست فرانسه و روسیه را در دنیای بین الملل منزوی نماید.
داریوش یک سازمان دهنده بزرگ بود که با نبوغ خود توانست اقداماتی را به مرحله اجرا بگذارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند بودند از: گسترش نیروی دریایی ای که در دوران پیش از او ایجاد شده بود ، گردآوری دانشمندان و نوابغ روزگار ، جمع آوری تواریخ ممالک تسخیر شده نظیر مصر و اورشلیم، تسلط بر آبراه هایی نظیر نیل و سند و ایجاد برخی ابراه های جدید مانند کانال سوئز، ایجاد شبکه پست و شبکه خبررسانی سریع السیر یا چاپار، ایجاد سیستم جدید مالیاتی یا خراج گذاری.
فریبرز محمدخانی - اختصاصی صبح ملت نیوز
