بزرگنمایی:
کاوشهای محوطه جوبجی از کاوشهای مهم دوره ایلامی نو و دوره انتقالی به دوره هخامنشی است که گوشه هایی از تاریخ و باستان شناسی دوره ایلام را آشکار نموده است، ضمن اینکه موجب کشف آثار و اشیاء باستانی بسیاری شده است که به غنای موزه ای کشور افزوده است . مجموعه جوبجی رامهرمز و گنجینه ارجان بهبهان مجموعه ای یکپارچه و در ارتباط با هم بوده و نشانگر اهمیت این حوزه فرهنگی در قلمرو ایلام است که بایستی در چهارچوب یک مدیریت و برنامه پژوهشی باستان شناسی هدفمند مطالعات آن پیگیری و تداوم می یافت ...............
کاوشهای محوطه جوبجی از کاوشهای مهم دوره ایلامی نو و دوره انتقالی به دوره هخامنشی است. پژوهش و کوشش خستگی ناپذیر آرمان شیشه گر گوشه ای از تاریخ و باستان شناسی دوره ایلام را روشن و به دانش و شناخت ما از این دوره افزوده است. همچنین موجب افزایش دارائی های میراث فرهنگی و غنای موزه ای کشور شده است . مجموعه جوبجی رامهرمز و گنجینه ارجان بهبهان مجموعه ای یکپارچه و در ارتباط با هم بوده و نشانگر اهمیت این حوزه فرهنگی در قلمرو ایلام است که باید در چهارچوب یک مدیریت و برنامه پژوهشی باستان شناسی هدفمند پیگیری می شد. مجموعه جوبجی در جریان یک برنامه عمرانی در سال 1386 کشف گردید و متعاقب آن با حضور گروهی از باستان شناسان در محل، به سرپرستی دکتر شیشه گر، اقدامات و پژوهشهای باستان شناسی اضطراری جهت نجات بخشی آن در چند فصل انجام شد که تا سالهای اخیر نیز ادامه داشته است. بررسی ها و کاوشهای انجام شده در محوطه باستانی جوبجی عمدتاً عبارت اند از :
1) کاوش نجات بخشی آرامگاه دو بانوی ایلامی از خاندان شاه شوتور نهونته پسر ایندَدَ از دوره ایلام نو، مرحله 3 ب ، 585-539 پ.م در محوطه باستانی جوبجی ، توسط آرمان شیشه گر در سال 1386. 2) گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و حریم مجموعه محوطه های جوبجی – ده یور ، توسط آرمان شیشه گر در سال 1388. 3) کاوش فصل دوم در گورستان اشکانی مجموعه محوطه های جوبجی – ده یور توسط آرمان شیشه گر در سال 1393. 4) کاوش افقی فصل چهارم ادامه گورستان اشکانی محوطه جوبجی – ده یور توسط آرمان شیشه گر در سال 1396. 5) کاوش نجات بخشی محوطه باستانی جوبجی توسط دکتر میثم حسین زاده در سال 1397.
گفتنی است که فصل پنجم عملیات کاوش و نجات بخشی در محوطه جوبجی رامهرمز، در پاییز سال 1397 به همت پژوهشگاه میراث فرهنگی آغاز و طی این کاوش سه عدد تابوت سفالی و سفالینه های زیادی از دوره های مختلف در این منطقه کشف شد. با انتقال این تابوت ها به مکان میراث فرهنگی جهت مرمت و بازسازی فصل پنجم کاوش به پایان رسید و فصل بعدی با تأمین اعتبار ادامه و از سر گرفته خواهد شد.
دکتر شیشه گر درباره اهمیت دشت رامهرمز می گوید که این دشت در بخشی از سرزمین اصلی ایلام باستان قرار دارد و دارای محوطه های باستانی پر شماری است. همچنین، دشت رامهرمز به عنوان پل ارتباطی میان نواحی شرقی و شمالی خوزستان برای نمونه از دشت شوش به دشت ایذه و پل ارتباطی میان نواحی جنوب شرقی به دشت ارجان ایفای نقش می نموده است. ضمن اینکه در مسیر دشت شوشان به فارس و مرودشت واقع بوده است. یکی از کشفیات برجسته کاوشهای محوطه باستانی جوبجی در قیاس با سایر محوطه های دشت رامهرمز، کتیبه ای از شاه شوتور-نهونته shutur-nahunte پسر ایندَدَ Indada است که نام او پیش از این، یکبار در کتیبه هنی hani در کول فرح ایذه آمده است. این کتیبه اهمیت ویژه ای در فرهنگ باستان شناختی دارد و موجب خلق فرضیه هایی چند شده است. یکی از این فرضیه ها تاریخ نگارش کتیبه یادشده را به دوره ایلام نو، مرحله 3 ب ( حدود 585 تا 539 پ.م) نسبت می دهد. اگر این تاریخگذاری پذیرفته شود، بنابراین، ذکر نام یک شاه ایلامی که در چند سال نامشخص، شاید در گستره ای از شمال شرق تا مرکز شرق خوزستان یعنی از ایذه تا رامهرمز، حکومت کرده است، ناقض نظریه محو دولت ایلام پس از ظهور کوروش در پارس است و ممکن است این شاه ایلامی آخرین شاه رسمی ایلام تا زمان کوروش باشد.
نرگس ممبینی - صبح ملت نیوز