«دیاکو حسینی» روز سه شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، با اشاره به رد درخواست آمریکا از سوی جبل الطارق برای تداوم توقیف کشتی حامل نفت ایران گفت: اختلاف نظر کشورهای اروپایی و ایالات متحده در سال‌های اخیر تازگی ندارد. نحوه مواجهه با برجام یکی از نشانه‌های این اختلاف بود اما به آن محدود نیست.  

وی با بیان اینکه امروز اروپا مشابه سال‌ 2003 احساس می‌کند که از سوی آمریکا نادیده گرفته و حتی تحقیر می‌شود، اظهار داشت: آمریکا مانند متحد با اروپا رفتار نمی‌کند و به نظر می‌رسد که چندجانبه‌گرایی یا به کلی در سیاست خارجی آمریکا از میان رفته یا به ابزاری در خدمت منافع کوتاه‌مدت این کشور تبدیل شده است. تحمل این وضعیت برای اروپایی‌ها آسان نیست ولی آنها امیدوارند که با پایان دولت ترامپ روابط به حالت سابق خود برگردد.  

 تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی ادامه داد: تا جایی که به ایران مربوط می‌شود، اروپایی‌ها علاقه‌ای به همراهی با سیاست‌های از هم گسیخته و سردرگم آمریکا در برابر ایران ندارند. کمپین فشار حداکثری در برابر ایران تا امروز شکست خورده و به هیچ کدام از نتایج مورد نظر واشنگتن نرسیده است.  

حسینی با تاکید بر اینکه هیچ کشور عاقلی حاضر نیست به کارزار شکست خورده آمریکا ملحق شود، تصریح کرد: البته در این برداشت نباید زیاده‌روی کرد. اروپا هنوز فاقد اعتماد به نفس کافی برای برخورد کاملاً مستقل در مسائل بین‌المللی است. شاید وابستگی‌های اقتصادی و امنیتی در کنار پیوندهای تاریخی و وجود ارزش‌های مشترک در فقدان این اعتماد به نفس موثر باشد اما اروپا دیر یا زود باید نقش جداگانه خود را در دنیایی که آمریکا دیگر حاکم جهان نیست، پیدا کند. این مسئله ممکن است به مدت زمان بیشتری نیاز داشته باشد.  

وی در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه رد درخواست آمریکا از سوی اروپا می‌تواند مقدمه‌ای برای عدم گردن نهادن به خواست آمریکا در اجرای تحریم‌های یکجانبه علیه ایران باشد، خاطرنشان کرد: دولت‌های اروپایی امروز هم در تلاش هستند که از تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران پیروی نکنند اما بعید است که بیش از مقاومتی که تا امروز به خرج داده‌اند، قادر باشند کار بیشتری انجام دهند. فکر نمی‌کنم طی یک پروسه حقوقی درباره کشتی توقیف شده ایرانی، تاثیری بر سایر جنبه‌های روابط با ایران داشته باشد.  

 کارشناس ارشد مسائل استراتژیک با بیان اینکه مقامات انگلیسی از ابتدای ماجرای توقیف نفتکش ایرانی تاکید کردند که این مسئله  ارتباطی به موضوع برجام ندارد، ابراز داشت: هرچند قائل شدن به این تفکیک کمک زیادی برای تسریع در حل آن تنش کرد اما در عین حال آنها از این واقع‌بینی هم برخوردار بودند که بحران‌ها در عمل به سرعت تسری پیدا می‌کنند و ممکن است در نهایت چنین تمایزی امکانپذیر نباشد. شاید این جمع‌بندی در حل و فصل حقوقی توقیف نفتکش ایرانی موثر بوده باشد.

حسینی در پاسخ به این سوال که رفع توقیف نفتکش ایران تا چه اندازه به نگرانی اروپا در اثرگذاری این مسئله بر تداوم توافق هسته‌ای مرتبط است؟ بیان کرد: اتحادیه اروپا مایل نیست که تنش‌های میان ایران و غرب را افزایش دهد چون به خوبی می‌داند که این تنش‌ها به راحتی می‌توانند از کنترل خارج شده و به یک بحران بزرگ تبدیل شوند.

وی افزود: این هم واقعیت دارد که اروپا بین دو لبه قیچی ایران و آمریکا قرار گرفته و وضعیت دشواری دارد. با این حال آنها این دقت را دارند که قرارگرفتن آنها در کنارآمریکا تنها می‌تواند به وخامت اوضاع منتهی شود. بنابراین برای آنها عاقلانه است که موازنه موجود را بین ایران و آمریکا ادامه داده و برای پیدا کردن راه حلی بینابینی برای رفع بحران ایران و آمریکا تلاش کنند.  

این کارشناس ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک  درباره سرنوشت کشتی توقیف شده انگلیسی هم گفت: توقیف نفتکش انگلیسی در خلیج فارس در تلافی توقیف نفتکش ایرانی در جبل الطارق نبود بلکه به واسطه آن اقدام تحریک شده بود. ایران قصد داشت این پیام را به لندن برساند که اگر استدلال سست بریتانیا در توقیف نفتکش ایرانی، معیار خوبی باشد در آن صورت، ایران نیز می‌تواند دستاویزهای مشابهی برای اخلال در عبور و مرور کشتی‌های انگلیسی پیدا کند.  

حسینی با بیان اینکه به گفته مقامات ایرانی کشتی استنا امپرو مقررات حاکم بر عبور از تنگه را نقض کرده بود، عنوان کرد: چنین مواردی ممکن است در گذشته هم رخ داده باشند که ایران به سادگی و با حسن نیت از کنار آن عبور می کرد. توقیف گریس1، ایران را به این نتیجه رساند که چنین مسامحه‌ای دیگر ضرورت ندارد.

وی اضافه کرد: امروز با آزاد شدن نفتکش ایرانی، به احتمال بسیار زیاد آزادی نفتکش انگلیسی بعد از طی مراحل قانونی تسهیل خواهد شد؛ البته نه به عنوان مبادله بلکه به استناد نشان عمل متقابل بر اساس حسن نیت.