بزرگنمایی:

هک رشد چیست؟/ تجربه رشد انفجاری در کسب‌وکار

هک رشد، مجموعه‌ای از آزمایش‌ها و اقدامات بازاریابی است که هدفش رشددادن یک کسب‌وکار بوده که به شیوه میانبرزدن و گذر از روش‌های سنتی بازاریابی و رسیدن به شیوه‌های کارآمدتر، آزمایش‌شده، کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.

هک رشد که به‌عنوان بازاریابی رشد نیز شناخته می‌شود، استفاده از تاکتیک‌های بازاریابی دیجیتال کم‌هزینه و مقرون‌به‌صرفه است که برای کمک به رشد و حفظ یک پایگاه کاربر فعال و افزایش فروش محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرد. درواقع هک رشد آن میانبرهای کوچکی است که کسب‌وکارها را با روش‌های کم‌هزینه و سریع‌تر، رو به جلو حرکت می‌دهد.

هک رشد معمولا با استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای کوچک مرتبط است؛ یعنی آن دسته از سازمان‌هایی که مقدار زیادی پول نقد برای بازاریابی و تبلیغات ندارند اما نیاز دارند که به سرعت به نتیجه برسند.

تفاوت بین هک رشد و بازاریابی سنتی
بسیاری از افراد هک رشد و بازاریابی را یکسان می‌دانند. با این حال، تفاوت‌های ظریف و در عین حال مهمی در این میان وجود دارد. هک رشد از این جهت مانند بازاریابی است که هدف نهایی آن جذب مشتری یا تشویق افراد بیشتری به استفاده از یک محصول یا خدمات خاص است.

اما به دلیل منشا آن در جامعه استارت‌آپی، به شدت به تاکتیک‌هایی متکی است که قرار است بدون صرف بودجه‌های هنگفتی که معمولا کسب‌وکارهای بزرگ‌ در اختیار دارند، استارتاپ را به نتیجه و درآمدزایی هدایت ‌کند.

ترکیبی از بازاریابی، بهینه‌سازی و دانش توسعه در ارتباط با هک رشد به‌کار گرفته می‌شوند تا بازاریابی با بودجه کم انجام شود. به‌عنوان مثال، ایمیل‌های اعلان خودکار، فرم‌های ثبت‌نام ساده یا صفحات اصلی ثبت‌نام یا ساده‌سازی ورود به سیستم برای مشتریان جدید از جمله راهکارهایی هستند که در این سبک از بازاریابی کاربرد دارند.

هکر رشد کیست؟
شخصی که شغلش هک رشد است به‌عنوان «هکر رشد» شناخته می‌شود. این اصطلاح اولین بار توسط شان الیس، بنیانگذار و مدیر اجرایی فعلی  GrowthHackers.comکه در میان انبوهی از مناصب دیگر، رئیس بخش رشد در Dropbox.com بود، ابداع شد.

الیس در یک پست وبلاگی در سال 2010 نوشت: هکر رشد شخصی است که با رشد واقعی سروکار دارد و هر کاری که انجام می‌دهد، با تأثیر بالقوه آن بر رشد مقیاس‌پذیر مورد بررسی قرار می‌گیرد.


یک هکر رشد موثر همچنین برای پیروی از فرآیند هک رشد، اولویت‌بندی ایده‌های خود و دیگران در شرکت، آزمایش ایده‌ها و تحلیلی بودن کافی برای دانستن اینکه کدام محرک‌های رشد آزمایش‌شده را حفظ کند و کدام یک را کاهش دهد، باید منظم باشد. هرچه سریع‌تر این فرآیند تکرار شود، احتمال بیشتری وجود دارد که راه‌های مقیاس‌پذیر و قابل تکرار برای رشد کسب‌وکار پیدا کنند.

از نقل قول الیس، می‌توان ارتباط ذاتی بین هک رشد، تست A/B و بهینه‌سازی را مشاهده کرد. یعنی داده‌ها در قلب هک رشد قرار دارند و باید آزمایش شوند تا مشخص شود چه چیزی موثر است و چه چیزی تاثیرگذاری واقعی را ندارد.

مزایای هک رشد
این شیوه از بازاریابی این امکان را به صاحبان کسب‌وکارهای کوچک و استارتاپی می‌دهد که با آزمایش هرگونه حرکت در مسیر رشد خود، بتوانند هزینه‌ها را مدیریت کرده و تا حدود زیادی از نتیجه‌ای که کسب‌ می‌کنند، مطمئن شوند. ضمن اینکه در این شیوه استراتژی‌ها سنجیده می‌شوند و می‌توان شیوه‌های ناکارآمد را حذف کرد.

کم‌هزینه: هک رشد به گونه‌ای طراحی شده است که از منابعی که در اختیار دارید تا حد امکان به صرفه استفاده کند. این بدان معناست که مثلا از تاکتیک‌هایی مانند اطمینان از اینکه صفحات فرود از بهترین شیوه‌های سئو استفاده می‌کنند تا در موتورهای جستجو برای کلمات کلیدی مهم رتبه بالایی داشته باشند، استفاده کنید.

همچنین نوشتن محتوای تاثیرگذار مانند مطالعات موردی و سپس به‌اشتراک‌گذاری گسترده در کانال‌های رسانه‌های اجتماعی یک تاکتیک عالی است. ضمن اینکه آزمایش گسترده و تکراری A/B می‌تواند برای جمع‌آوری سریع داده‌های کاربران موثر باشد.

منابع کم: هک‌ رشد اغلب توسط یک فرد در تیم محصول یا تیم مهندسی، توسعه و پیاده‌سازی می‌شوند و برای اجرا به کل تیم بازاریابی نیاز ندارند. این شیوه بعضا انفجار رشد را با کمترین تعداد نفرات و هزینه‌ها، برای کسب‌وکارها به همراه دارد.

انتقاد از هک رشد
در سال‌های اخیر، عمل هک رشد توسط برخی به دلیل تمرکز بر هک‌ها و میانبرهای سریع به جای توسعه یک استراتژی بازاریابی عمیق مورد انتقاد قرار گرفته است. برخی استدلال می‌کنند که هک رشد فقط بازاریابی سنتی است که نامی جدید و فانتزی دارد. با توجه به این انتقادات، برخی از متخصصان رشد از اصطلاح بازاریابی رشد به جای هک رشد استفاده می‌کنند. چون می‌خواهند از مفاهیم منفی «هک» فاصله بگیرند. با این حال، این شیوه از بازاریابی همچنان توسط کسب‌وکارها استفاده می‌شود.

 نوشین رشیدی