بزرگنمایی:
نمایشگاه سی و چهارم؛ فروش بیشتر یا کتاب گرانتر
قائم مقام و سخنگوی سی وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از فروش بیش از 401 میلیارد تومانی در این نمایشگاه خبر داد آیا این عدد نشانه رونق فروش کتاب در نمایشگاه بود؟
طبق گزارش ستاد خبری سی و چهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، علی رمضانی، قائم‌مقام و سخنگوی سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در پیامی در فضای مجازی نوشت: «مجموع فروش سی‌وچهارمین نمایشگاه کتاب تهران بیش از 401 میلیارد تومان بوده است.»
وی نوشت: «مردم عزیز سراسر کشور 251 میلیارد و 290 میلیون تومان در بخش حضوری و 149 میلیارد و 800 میلیون تومان در بخش مجازی کتاب خریدند.»
تعداد کتاب‌های خریداری شده بیش از 3/5 میلیون نسخه تخمین زده می‌شود.
علی رمضانی در فراز دیگری از سخنانش اشاره کرد که تعداد نسخ فروش رفته در بخش مجازی(دقیق) 1/369/606 نسخه است. همچنین تخمین تعداد نسخه‌های فروش‌رفته در بخش حضوری (بر اساس میانگین قیمت کتاب‌های فروش رفته در بخش مجازی) 2/297/529 نسخه است.
اما حقیقت اینجاست که با نگاهی دقیق‌تر به آمار می‌توان گفت که میزان فروش کتاب نسبت به نمایشگاه سیو سوم تغییر چندانی در کف آمار خانه کتاب و ادبیات نداشته است.
مجید غلامی جلیسه، پژوهشگر که این روزها بیش از هر مدیر سابق دیگر به دنبال اعداد و ارقام دقیق است و با ظرافت به این ارقام می‌نگرد، عنوان کرد: «میزان فروش سی و چهارمین نمایشگاه کتاب تهران در مجموع فیزیکی و مجازی 339 میلیارد تومان اعلام شده است.
160 میلیارد تومان در کارتخوان‌های رسمی، 65 میلیارد تومان در کارتخوان‌های غیر رسمی که این خود جای بحث و بررسی دارد. چرا که به جرأت باید گفت این چه صیغه‌ای است و شما چطور میزان تراکنش کارتخوان‌های غیر رسمی و کارت به‌کارت و پول نقد را به‌دست می‌آورید؟ پاسخ به این پرسش هم قدری پیچیده و مبهم از آب در خواهد آمد. مسئولان نمایشگاه اعلام کردند که 114 میلیارد تومان هم بخش مجازی کتاب به فروش رسیده است. جلیسه با بررسی قیمت کتاب ار پارسال تا امسال آمار دقیق‌تری پیش روی مخاطبان قرار داد و افزود: «متوسط قیمت کتاب در سال 1400 مبلغ 54000 تومان بوده که با 54 درصد افزایش این قیمت در سال 1401 به 84000 تومان رسیده است. یعنی اهالی کتاب در نمایشگاه امسال کتاب‌هایی خریداری کرده‌اند که 54 درصد نسبت به‌سال قبل گرانتر بوده است.
این 54٪ صرفا برگرفته از آمار خانه کتاب است که بدون شک دقیق و درست نیست و میزان افزایش قیمت کتاب نسبت به سال گذشته بیش از این است.»
فروش نمایشگاه سی و سوم در اردیبهشت سال 1401 چقدر بوده است؟
این پژوهشگر حوزه کتاب و ادبیات معاصر توضیح داد: «مجموع فروش در بخش مجازی و فیزیکی 211 میلیارد تومان اعلام شد. یعنی میزان فروش نمایشگاه سی و چهارم تنها 60 درصد بیشتر از نمایشگاه سی و سوم است. پس به‌احتساب افزایش قیمت کتاب و با وجود گستردگی فروش مجازی و اضافه کردن حدود 200 کتابفروش نمایشگاه امسال 4 درصد فروش بیشتر نسبت به‌سال قبل داشته‌ایم که این آمار در واقع نسبت به سال گذشته فیریز شده و در بهترین حالت به قول تهرانی‌ها یر به یر است.»
حال کتاب در ایران چطور است؟
جلیسه، که در کارنامه خود مدیر عاملی وقت خانه کتاب و ادبیات ایران را در کارنامه خود دارد تأکید کرد: «وضعیت نمایشگاه امسال باوجود حجم وسیع تبلیغات برای تشویق مردم به‌حضور در نمایشگاه آن هم با هزینه‌های گزاف تبلیغی و تشویقی گواهی صادق بر حال بد ایران و کتابش است اما کو گوش شنوا؟!
این در حالی است که هم تعداد ناشران نسبت به سال گذشته حدود یک چهارم افزایش یافته و هم نسبت به سال قبل کتابفروشان نیز مجوز فروش در این رویداد بزرگ فرهنگی را یافته‌اند.»
ندا سعادتی نسب