زندگی انسان‌ها در سراسر دنیا ارتباط تنگاتنگی با طبیعت دارد، درواقع محیط‌های طبیعی اعم از جنگل‌ها، مراتع، تالاب‌ها و... موهبتی برای ما به شمار می‌آیند که علاوه‌بر اینکه تولید اکسیژن موردنیاز انسان‌ها را برعهده دارند منابع ارزشمندی نیز برای تامین غذا در خود نهفته دارند بنابراین حفظ و حراست از آن‌ها نقش بسزایی در بقای نسل انسان‌ها دارد.
به گزارش ایسنا، هرساله با گرم شدن هوا امکان بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی نیز افزایش پیدا می‌کند و رخداد این اتفاق می‌تواند بخش اعظمی از جنگل‌ها، مراتع، تالاب‌ها و... را از دسترس انسان‌ها خارج کند درحالی که هریک از این محیط‌های طبیعی اهمیت بسیار زیادی در بقای نسل انسان‌ها دارند.
چرایی اهمیت جنگل‌ها و مراتع در زندگی انسان‌ها بر کسی پوشیده نیست، این نواحی در تولید علوفه برای دام‌ها و درنتیجه تولید گوشت، حفظ آب و خاک، ایجاد فضای سبز، افزایش منابع آب‌های زیرزمینی و... نقش بسزایی دارند.
بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی علاوه‌بر عوامل طبیعی که از کنترل و مدیریت بشر خارج هستند عوامل انسانی نیز دارد، متاسفانه برخی افراد با روشن کردن آتش در محیط‌های زیبای طبیعی و رها کردن آن موجب بروز آتش‌سوزی می‌شوند که درنتیجه این اقدام ممکن است بخش عظیمی از عرصه‌های طبیعی که درحقیقت نوعی سرمایه و ثروت به شمار می‌آیند از دست برود.
عوامل انسانی نقش پررنگ‌تری در بروز آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی دارند
فرزاد رضازاده_کارشناس مسئول حوزه آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا درخصص آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی اظهار کرد: در عرصه‌های منابع طبیعی آتش‌سوزی یک امر اجتناب‌ناپذیر تلقی می‌شود بنابراین باید این آمادگی وجود داشته باشد که با این موضوع مقابله شود.
وی با بیان اینکه احتمال وقوع آتش‌سوزی در چهارمحال و بختیاری به واسطه وجود پهنه‌های وسیع از مراتع، جنگل و رویش مناسب گیاهی بالا است، افزود: سه فاکتور ماده سوختنی، هوا و حرارت برای ایجاد آتش‌سوزی لازم است که مسلما هوا همواره وجود دارد، جنگل‌ها و مراتع نیز ماده سوختنی محسوب می‌شوند بنابراین جرقه یا دمای اولیه که موجب احتراق می‌شود اهمیت پیدا می‌کند.
کارشناس مسئول حوزه آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: درحقیقت عوامل موثر در آتش‌سوزی عرصه‌های منابع طبیعی به دو گروه انسانی و طبیعی تقسیم می‌شوند و شاید بتوان گفت به سبب سهل‌انگاری که رخ می‌دهد عوامل انسانی نسبت به عوامل طبیعی سهم بیشتری در بروز این نوع آتش‌سوزی‌ها دارند.
رضازاده عنوان کرد: عرصه‌های منابع طبیعی در چهارمحال و بختیاری به انواع و اشکال گوناگونی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد برای مثال در این استان دامداری رواج بالایی دارد، جنگل‌نشینان بسیاری در مناطق جنگلی استان وجود دارد همچنین گردشگران زیادی از مناطق استان بازدید می‌کنند بنابراین با توجه به اینکه ورود انسان به این عرصه‌ها زیاد است احتمال وقوع سهل‌انگاری و آتش‌سوزی نیز وجود دارد.
وی اضافه کرد: وقوع آتش‌سوزی در چهارمحال و بختیاری طی سالیان گذشته که میزان بارش‌ها از میانگین متوسط سالانه کمتر بود افزایش داشت درواقع با وجود اینکه تولید علوفه در استان کاهش پیدا کرده بود اما خشک‌شدگی مراتع و جنگل‌ها زودتر رخ می‌داد یعنی مراتع از اواخر فروردین ماه خشک می‌شدند و زمانی که دامداران به عرصه‌ها ورود پیدا می‌کردند و یا در اثر سایر عوامل این خشک‌شدگی، مراتع و جنگل‌ها را بیشتر در معرض خطر آتش‌سوزی قرار می‌داد.
کارشناس مسئول حوزه آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه در سال 1400 بین 200 تا 300 هکتار از مراتع و جنگل‌های استان دچار آتش‌سوزی شدند، تصریح کرد: از سال آبی گذشته یعنی از مهرماه 1401 تا کنون وقوع بارش‌های مطلوب در سطح استان و وجود برف در برخی مناطق موجب شد رویش سبز در استان وجود داشته باشد درنتیجه در سال 1401 با افت شدید آتش‌سوزی روبرو شدیم.
رضازاده یادآور شد: براساس آمار موجود در سال 1401 تنها حدود 12 هکتار آتش‌سوزی در استان رخ داد که از این میزان دو هکتار مربوط به عرصه‌های جنگلی و 10 هکتار مربوط به عرصه‌های مرتعی است که بیشترین میزان آتش‌سوزی در مراتع با نزدیک به شش هکتار در شهرستان بروجن رخ داده، در عرصه‌های جنگلی نیز نزدیک به یک هکتار در شهرستان خانمیرزا دچار حریق شدند.
وی با بیان اینکه وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی به عوامل گوناگونی ارتباط دارد، بیان کرد: برای مثال این واقعه ارتباط بسیار زیادی با میزان بارش، ورود دام و دامدار به عرصه‌های مرتعی و... دارد که این عوامل می‌توانند میزان آتش‌سوزی در عرصه‌های منابع طبیعی را کم یا زیاد کنند.
کارشناس مسئول حوزه آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهمیت مدیریت و کنترل عوامل ذکر شده که در میزان وقوع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی موثر هستند، افزود: مسلما ما نمی‌توانیم کنترل چندانی بر اقلیم داشته باشیم اما اگر بر ورود و خروج دام، دامداران و گردشگران به عرصه‌های طبیعی مدیریت مناسبی صورت بگیرد می‌توان از وقوع آتش‌سوزی در این عرصه‌ها جلوگیری کرد.
رضازاده ادامه داد: دامداران و افرادی که پیرامون مناطق روستایی فعالیت دارند از جمله افرادی هستند که به محض وقوع آتش‌سوزی برای مهار آتش اقدام می‌کنند و این موضوع نیز یکی از توفیقات چهارمحال و بختیاری است که مردم آن از آگاهی بسیار بالایی برخوردار هستند و خود را در برابر عرصه‌های طبیعی مسئول می‌دانند همچنین مردم محلی می‌توانند نقش بسزایی در اطلاع‌رسانی به موقع آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی داشته باشند.
وی عنوان کرد: نیروهای مردمی در چهارمحال و بختیاری توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری استان آموزش‌های لازم را دریافت کرده و حتی ابزار اطفای حریق نیز در اختیار این اکیپ‌های فعال مردمی قرار گرفته است و به محض وقوع آتش‌سوزی این گروه‌ها می‌توانند با هماهنگی مسئولان شهرستان یا سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری برای اطفای حریق اقدام کنند.
کارشناس مسئول حوزه آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: خوشبختانه درحال حاضر در شرایط مطلوبی قرار داریم و امیدواریم این روند ادامه داشته باشد و درنتیجه به جای صرف انرژی برای اطفای حریق بتوانیم از عرصه‌های طبیعی بهره‌برداری مناسبی داشته باشیم.
پیش‌بینی افزایش آتش‌سوزی عرصه‌های طبیعی در سال جاری
محسن حبیبی_معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سال گذشته چندین مورد آتش‌سوزی در تالاب‌های استان و مناطق تحت مدیریت محیط زیست رخ داد اما به صورت کلی با توجه به وجود شرایط خشکسالی در استان و اینکه میزان علوفه به اندازه کافی نبود آتش‌سوزی در سال گذشته نسبت به 10 سال قبل کمتر رخ داد.
وی با بیان اینکه در سال جاری با توجه به علت وقوع بارش‌های مناسب در چهارمحال و بختیاری علوفه خوبی در مراتع و تالاب‌های استان رشد کرد، افزود: این علوفه‌ها با فرارسیدن فصل گرما خشک شده و درنتیجه پتانسیل بیشتری برای آتش‌سوزی دارند بنابراین لازم است در سال جاری اقدامات موثرتری جهت مقابله با حریق در استان انجام شود.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست چهارمحال و بختیاری ادامه داد: با توجه به موضوعات ذکر شده پیش‌بینی می‌شود میزان وقوع حریق در مراتع و تالاب‌های استان در سال جاری افزایش پیدا کند درنتیجه لازم است شهروندان نیز با گزارش به موقع وقوع آتش‌سوزی در این نواحی به کمک سازمان محیط زیست استان بشتابند.
حبیبی عنوان کرد: مردم چهارمحال و بختیاری می‌توانند با انجام برخی اقدامات در پیشگیری از وقوع حریق در عرصه‌های طبیعی استان نقش بسزایی داشته باشند برای مثال یکی از موضوعات مهم این است که افراد از ریختن زباله‌های خود در طبیعت خودداری کنند چراکه مثلا یک بطری آب یا شیشه آب‌میوه در طبیعت می‌تواند با انعکاس نور خورشید حالت ذره‌بین پیدا کرده و موجب بروز حریق شود.
وی اضافه کرد: رها نکردن پسماند سیگار در طبیعت و روشن نکردن آتش در مکان‌های طبیعی بکر نیز از دیگر اقداماتی است که مردم می‌توانند برای جلوگیری از آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی در سال جاری انجام دهند همچنین توصیه می‌شود افراد درصورتی که در مناطق طبیعی اقدام به روشن کردن آتش کردند پس از ترک محل از خاموش شدن آتش به صورت کامل اطمینان کسب کنند.
معاون محیط طبیعی و تنوع زیستی محیط زیست چهارمحال و بختیاری خاطرنشان کرد: معمولا در آتش‌سوزی‌هایی که در عرصه‌های طبیعی رخ می‌دهد عوامل انسانی نقش بسزایی دارند به همین جهت نیز مردم می‌توانند در جلوگیری از وقوع چنین حوادثی بسیار کمک‌کننده باشند.
انتهای پیام