آخرین مطالب

انار در فرهنگ ایران

میوه ی انار از دیدگاه فرهنگ ایرانی فرهنگی - خوزستان - مقالات فرهنگی - مقالات علمی - تاریخ

میوه ی انار از دیدگاه فرهنگ ایرانی

  بزرگنمایی:
< فارسی میانه: anār "انار"؛ لغت فارسی میانه مقلوب لغت ایرانی: h)aran)* است؛ لغت یادشدهٔ ایرانی مشتق است از -hadana * (با تبدیل d به r در لهجه های ایرانی شمال غربی؛ برای درک تحول آوای d به آوای r نگاه کنید به وامواژه های ارمنی : apirat "بیداد" از apēdāt و malax "ملخ" از marax و این خود از madax که از ایرانی شمال غربی گرفته شده اند؛ لغت ایرانی باستان: -hadiana* مرکب است از -ha بمعنی "هم/باهم/همراه با هم" و -dana بمعنی "دانه، تخم" ؛ روی هم بمعنی "هم-دانه/دانه های همراه با هم" که توصیف ساختار میوه ی انار است.

میوه ی انار از دیدگاه فرهنگ ایرانی



< فارسی میانه: anār "انار"؛ لغت فارسی میانه مقلوب لغت ایرانی: h)aran)* است؛ لغت یادشدهٔ ایرانی مشتق است از -hadana * (با تبدیل d به r در لهجه های ایرانی شمال غربی؛ برای درک تحول آوای d به آوای r نگاه کنید به وامواژه های ارمنی : apirat "بیداد" از apēdāt و malax "ملخ" از marax و  این خود از madax که از ایرانی شمال غربی گرفته شده اند؛ لغت ایرانی باستان: -hadiana* مرکب است از -ha بمعنی "هم/باهم/همراه با هم" و -dana بمعنی "دانه، تخم" ؛ روی هم بمعنی "هم-دانه/دانه های همراه با هم" که توصیف ساختار میوه ی انار است. انار در سنت زرتشتی یکی از میوه های مینوی شمرده شده و آن را باشگون می دانند. اگرچه در اوستا از انار نامی نیست اما از "هذنئپتا" نام برده شده و گروهی آن را چوب درخت انار دانسته اند. در وندیداد، فرگرد 8 آمده که از برای پاک کردن کوخ چوبی و چادری که در آنجا بهدینی مرده باشد باید آنجا را با چوب های اورواسنا یا وهوگئون یا وهوکرتی یا هذنئپتا (چوب انار) یا یک گیاه خوش بوی دیگر بخور داد. در دست بزرگان پارسی نقش بسته بر سکوی تخت جمشید نیز انار بچشم می خورد که به نادرست نیلوفر آبی قلمداد شده است، هرچند در جایی دیگر نیلوفر نیز بچشم می خورد. در آتشکده ها نیز چند درخت انار می کاشتند که شاخه های آن را به عنوان برسم در مراسم در دست می گرفتند. در سر خوان نوروز و مهرگان چند شاخه از درخت بید و زیتون و انار می نهادند. انار به لحاظ رنگ سبز تند برگهایش و نیز برای رنگ و شکل غنچه و گل آن که شبیه آتشدان است، همیشه تقدیس می شده است. به هنگام آیینهای دینی، موبدان شاخه ی گیاه و یا درختی را به دست می گرفتند. در کتاب "شایست و نشایست" گفته شده که آن شاخه باید از درخت پاکی باشد که در کتاب های بعدی شاخه های انار پیشنهاد شده است که به دست گرفتن آنها بزرگداشت گیاه است که مانند دیگر دهش های طبیعی تقدیس شده است. رویین تنی اسفندیار را هم وابسته به انار می دانند. در زرتشت نامه آمده است که زرتشت پیامبر به اسفندیار انار داد تا بر اثر خاصیت آن روئین تن شود. در شاهنامه ی فردوسی آمده است که زال، پسرش رستم را در زیر درخت انار به خاک سپرد. و سرانجام از آغاز گسترش زبان فارسی دری، انار به همراه میوه های دیگر در ستایش معشوق به کار گرفته شده است. در مراسم و جشنها به ویژه هنگام آئین پیوند زناشویی، انار از میوه هائی است که نزد تازه-همسران نماد باروری و داشتن فرزند است. در داستان عاشقانه ی شیرین و فرهاد، انارفرهاد درخت اناری است که در بیستون رویده است. چون فرهاد از شنیدن خبر درگذشت شیرین تیشه بر سر خود زد، دسته تیشه خون آلود شد و از کوه بر زمین افتاد و بر زمین نشست، چون دستهٔ تیشه از چوب انار بود از نو رویید و بار داد اما انارش را چون باز کردند، اندرون آن بمانند دل فرهاد سوخته و خاکستر شده بود.




منصور بزرگمهر - اختصاصی صبح ملت نیوز


نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield

lastnews

پاکستان: هیچ نظامی یا غیرنظامی ایرانی هدف قرار نگرفتند

رئیس‌جمهور در دیدار اقشار و منتخبین شهرستان فیروزکوه: دولت به دنبال اولویت‌بندی کمبودها و مشکلات و سپس حل آن‌هاست

پیام مهدی طارمی برای مردم فلسطین

امیرعبداللهیان: هیچ تعارفی با طرف‌های تروریستی در پاکستان و عراق نداریم

اقدام دولت برای حمایت از مستمری‌بگیران

بهره‌مندی هنرستانیها از یک ماه کسری خدمت «سربازی»

یارانه یک میلیونی برای کودکان دارای اختلال رشد 5 دهک اول/ارزیابی 3 ماهه وضعیت رشد کودکان

وزیر دفاع : روسیه باید موضوع تمامیت ارضی ایران را رعایت کند

پالایشگاه‌های چینی برای خرید نفت ارزان راه افتادند

بازار سرمایه و کنترل تورم و نقدینگی و رشد تولید به قلم دکتر جواد درواری

تدوین تله فیلم *خط قرمز*به تهیه کنندگی عباس جاهد در استان اردبیل به پایان رسید

توافق نهایی با هند برای توسعه بندر چابهار

گزارش شرکت مالک نفت‌کش توقیف‌شده آمریکایی از وضع سلامتی گروه کارکنان آن در ایران

در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با وزیر خارجه هند امیرعبداللهیان اعلام کرد: هشدار ایران به آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی

از سرگیری مرمت پل‌بند تاریخی لشکر شوشتر

امیرعبداللهیان: محاسبه رژیم اسراییل در مورد حماس غلط بود/ به نیروهای مقاومت دستور نمی‌دهیم

مرگ دانشمند ایرانی در یک حادثه

ثبت بالاترین مقدار تولید نفت ایران پس از تحریم‌ها

حذف یارانه تعدادی از یارانه بگیران در دی ماه/ ماجرا چیست؟

تراکتور به دور از حواشی به سمت موفقیت

مصرف سرانه نان در کشور سالی 170 کیلوگرم؛ نان ناسالم چه بلایی سر بدن می‌آورد؟

ویتامین‌ها از طریق مکمل‌ها تأمین نمی‌شوند

ابطال شرط سنی ورود به دانشگاه فرهنگیان از سوی دیوان عدالت اداری

ارتش آمریکا: 16 نقطه یمن را هدف قرار دادیم

آیا شما یک آدم سمّی هستید

واکاوی یک تراژدی / نابغه ای در لجنزار

آغاز جلسه دادگاه لاهه برای پرونده نسل‌کشی رژیم صهیونیستی در غزه

ارتش یک نفتکش آمریکایی را در دریای عمان توقیف کرد

همدان پایتخت گردشگری آسیا شد

مدیرعامل مرکز مبادله طلا و ارز خبر داد تخصیص اسکناس کشور مبدأ به مسافران تا عید نوروز

طرح آمریکا برای منطقه «بعد از جنگ غزه» با همکاری عربستان

فرصت 2 ماهه بانک مرکزی برای کاهش رشد پایه پولی و نقدینگی

اولین نشست کمیته فلسطین APA رئیس پارلمان کشورهای عربی: ساکنان در برابر جنایات رژیم صهیونیستی شریک جرم هستند

استارت پروژه «نبیل باهویی ٢» با حضور برانکو

وزیر کشور: انفجار تروریستی در کرمان خارج از رینگ حفاظتی مراسم بود

ادغام تعرفه رای دو انتخابات 1402

211 شیء تاریخی ایران در چین

طرح جامع مدیریت دریاچه نمک به تصویب رسید مخبر: دولت با جدیت به دنبال حل مشکلات حمل و نقل عمومی است

رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از مردم قم: دشمن سیاست «بیرون کشاندن مردم ایران از صحنه» را پیگیری می‌کند

تعلیق از خدمت 4 کارمند شهرداری دزفول

آخرین وضعیت ثبت‌نام در کاروان‌های حج

استفاده از معلم آقا در دبیرستان‌های دخترانه؛ نیازمند مجوز/ تعیین تکلیف مدیران زن مدارس پسرانه

ماجرای ارسال پیامک برای متقاضیان شیرخشک

دبیر هیات بادبانی استان هرمزگان: گسترش گردشگری ورزش‌های دریایی در هرمزگان یک ضرورت است

آغاز دور جدید گرانفروشی بلیت هواپیما؛ بلیت هواپیما به نرخ مصوب نیست

قوه قضاییه: حکم بخش دوم پرونده هواپیمای اوکراینی صادر شد/ متهم ردیف اول بازداشت است

کشف شیشه و هیروئین از یک خودروی سواری در هندیجان

بارورسازی ابر‌ها برای کشوری وسیع همچون ایران اجرایی و عملی نیست

کنعانی: مسئله دریای سرخ معلول است؛ علت نیست/ تدوین سند همکاری با روسیه در گام‌های نهایی است

اختلاف نظر درباره بدهی 100 میلیارد دلاری