به قلم دکتر ملیکا ملک آرا - مولف و مشاور سازمانی
در عصر حاضر، کارآفرینی و کسب و کارهای نوپا در رویکرد جدید اقتصاد دانش بنیان به عنوان عامل مهم توسعه اقتصادی بوده و نقش قابل توجهی در ایجاد اشتغال و فراهم کردن بستر مناسب برای نوآوری دارد. در سال های اخیر با گسترش شرکت های نوپا (استارتآپها) و اکوسیستم های استارتآپی، شرایط ایجاد درآمد، رشد اقتصادی و ایجاد مشاغل پایدار فراهم شده است. در این راستا یکی از مسیرهای مهم و نیازمند توجه در خصوص بروز و رشد کارآفرینی فناورانه در کشور، توجه به استارتآپها می باشد.
در اقتصاد جدید جهانی، استارتآپها به عنوان بازیگران کلیدی توسعه اقتصادی در نظر گرفته میشوند. اقتصاد دانش بنیان، طبق تعریف سازمان همکاری های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، اقتصادی است که در آن تولید، توزیع و کاربرد دانش مهم ترین پیشران رشد، خلق ثروت و ایجاد اشتغال در تمامی صنایع است. این نوع اقتصاد به تعبیر سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا و اقیانوسیه، شامل تمامی بخشها و صنایع دانشی می شود. به همین دلیل اقتصادهای مدرن که هر روزه دانش بنیانتر می شوند، عموما بردارایی های ناملموسی چون دانش، نوآوری، تحقیق و توسعه متکی شدهاند و از این طریق توسعه اقتصادی به بار می آورند.
دلیل اهمیت این موضوع، نقش آنها در ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی در سطوح منطقه ای، ملی و صنعتی می باشد. استارتآپها به عنوان محرک های مهم ایجاد اشتغال شناخته می شوند. با توجه به جایگاه مهم گیاهان دارویی و فرآورده های طبیعی در چرخه اقتصاد جهانی، اهمیت دادن به استارتآپها در این حوزه نیز میتواند سبب رشد و توسعه پایدار اقتصادی شده و تاثیر بسزایی در امر صادرات غیرنفتی داشته باشد.
گیاهان دارویی یکی از مهمترین منابع دارویی است که از هزاران سال پیش کاربرد داشته اند. سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که بیش از 80 درصد از مردم به صورت سنتی و یا مدرن از گیاهان دارویی استفاده میکنند. به علاوه بسیاری از داروهای شیمیایی نیز با الگوبرداری از مواد گیاهی ساخته شده اند. اگرچه تقاضا برای این ترکیبات افزایش یافته است اما بسیاری از این گیاهان، زیستگاههای طبیعی محدودی دارند و بسته به شرایط محیطی و جغرافیایی محل رویش گیاه، جمع آوری آنها با مشکلاتی مواجه است. از طرف دیگر تولیدات این گیاهان به شدت وابسته به محیط و همچنین قارچ های همزیست است. برگزاری رویدادهای استارتاپی گیاهان دارویی، حول ایده های نوآورانه و خالقانه، متناسب با نیاز بازار می تواند جهت دهی مثبتی به شکل گیری کسب و کارهای نوپا دهد و این گونه می توان بهره مندی بیشتری از توسعه در حوزه اقتصاد دانش بنیان به دست آورد. بازار داروهای گیاهی با توجه به احیای روشهای سنتی و تغییر سیستمهای بهداشت و درمان، با سرعت چشمگیری رشد کرده است که باعث شده این گیاهان از اهمیت اقتصادی بالایی نیز برخوردار شوند. کسب و کارهای استارتآپی و صاحبان ایدهها می توانند کمک شایانی به تجاریسازی و تکمیل زنجیره ارزش گیاهان دارویی کنند.
پرورش و تولید گیاهان دارویی می تواند ضمن کمک به سلامت جامعه، در اشتغالزایی و صادرات غیرنفتی نیز نقش مهمی داشته باشد؛ از آنجایی که اقتصاد ایران به شدت به درآمدهای نفتی وابسته است و تمام بخشها و متغیرهای اقتصادی به میزان قابل توجهی از بخش نفت متأثر هستند. ایجاد و توسعه بنگاههای کوچک و متوسط، بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات در مناطق روستایی به علت ماهیت اشتغالزایی بالا، میتوانند برای گروهی از روستاییان به ویژه دانش آموختگان و جوانان، اشتغال مولد و دائم و برای بیکاران فصلی، اشتغال موقت ایجاد کند.
سردبیر صبح ملت نیوز - محمد رشیدپور