چاپ

یکی از مهمترین موضوعاتی که سازمان ها با آن مواجه هستند، چگونگی انگیزش کارکنان به این است که نقش ها و وظایف خود را به خوبی انجام دهند تا این اطمینان حاصل شود که سازمان اثر بخشی خود را حفظ خواهد کرد.در واقع مجموعه ای ویژه از رفتار کارکنان تاثیر قابل توجهی بر موفقیت سازمان دارد .به ویژه رفتار های داوطلبانه و اختیاری که کارکنان برای سازمان انجام می دهند.این رفتارها ،رفتار شهروندی سازمانی نامیده می شود.که رفتار های کاری داوطلبانه هستند که بطور مستقیم و آشکار توسط شرح شغل و سیستم رسمی پاداش سازماندهی نشده اند و در مجموع عملکرد سازمان را بهبود میدهند(1)

شواهد قوی از تاثیر رفتار شهروندی سازمانی بر اثر بخشی سازمان حکایت میکند.شهروندان سازمانی خوب ،سازمان را قادر میکندد تا منابع کمیاب را بطور موثری به کار ببرند.آنها توانایی همکاران و مدیران را برای انجام شغل هایشان بهبود و افزایش می دهند.سازمان هایی که رفتار شهروندی را گسترش می دهند مکان های جذابی برای کار هستند و قادر خواهند بود بهترین افراد را استخدام کنند.(2).با توجه به مشارکت های و کمک های مهم رفتار های شهروندی سازمانی به موفقیت سازمان،برای سازمان ها مهم است که بدانند چرا و چگونه در رفتار های شهروندی سازمانی مشارکت میکنند و چه عواملی بر این رفتار ها تاثیر دارند.

در طول دهه گذشته ،تحقیقات بسیار زیادی در زمینه مدیریت منابع انسانی،برای بررسی مقدمات و پیش نیاز های مرتبط با OCB و عوامل موثر بر آن از قبیل رضایت شغلی ،اعتماد،عدالت سازما نی،تعهد و رفتار اخلاقی انجام شده است .رفتار اخلاقی و ارزش های اخلاقی ،موضوع مهمی در بسیاری از تحقیقات مرتبط با اخلاق کسب و کار است.زیر بنای همه ارزش ها در سازمان ها ،ارزش های اخلاقی است.این ارزش ها به استقرار و حفظ استانداردهایی کمک میکند که بر هدایت افراد بسوی اقداماتی که برای سازمان مطلوب هستند تاثیر میگذارند. هنگامی که استانداردها یا ارزش های اخلاقی سازمان به طور گسترده ای میان اعضایش رایج می شود ،موفقیت های سازمانی افزاریش می یابد. ارزش های اخلاق سازمان مرتبط با وفاداری یا تعهد کارکنان به سازمانشان است.از سوی دیگر تعهد سازمانی مرتبط با یسیاری از نتایج و پیامد های با ارش و مهم برای سازمان،از جمله رضایت کارکنان،عملکرد،ترک خدمت و ... است.(3)

عامل مهمی که باعث تعهد کارکنان میشود ،رفتار عادلانه با آن هاست.کارکنانی که درک میکنند با آنها بطور منصفانه ای رفتار شده است،به احتمال بیشتر ی با رفتار های اجتماعی که به سازمانشان سود میرساند فعالیت و مشارکت میکنند.به ویژه کارکنانی که بربری و عدالت را از طریق عدالت توزیعی و عدالت رویه ای در سازمان درک میکنند، به احتمال بیشتر ی در رفتار های شهروندی سازمانی ،مثل کمک به کارکنان جدید یا داوطلب بودن برای فعالیت های اضافی در کار فعالیت میکنند.(4)

احمد نفر[1]

[1] کارشناسی حسابداری ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، کارمند شهرداری بهمن، آباده،آباده، ایران Sh_bahman@mailfa.com