چاپ

«معلولیت محدودیت نیست.» شاید گوش خیلی از ما با این شعار بیگانه نباشد. ما می دانیم که پشتکار، اراده و انگیزه هر مانعی را از سر راه مسیر خوداتکایی بر می دارد، کاری که بسیاری از معلولین و نابینایان در سراسر دنیا انجام داده و می دهند نابینایانی که گرچه با چشم سر نمی بینند اما با چشم دل خوب می بینند و حس می کنند و به ما ثابت کرده اند که به راستی نابینایی محدودیت نیست. به مناسبت روز عصای سفید می خواهم شما را با بعضی از افراد نابینا در سراسر دنیا و ایران آشنا کنم نابینایانی که با پشتکار و تسلیم نشدن در برابر مشکلات زندگی توانستند محدودیت ها را بردارند و تغییرات شگرفی در جهان ایجاد کنند.
*خالق عصای سفید*
جیمز بیگز
ماجرای عصای سفید از سال 1921 میلادی آغاز شد زمانی که جیمز بیگز، عکاس اهل شهر برستول انگلستان در اثر سانحه ای بینایی خود را از دست داد. او در جایی زندگی می کرد که اطرافش ترافیک و تردد خودروها زیاد بود. و به همین دلیل برای محافظت از خود در خیابان، از عصای سفید استفاده کرد تا به راحتی دیده شود.
عصای سفید اینک ابزاری برای نابینایان است که ضمن یاری رساندن به آنها در یافتن مسیر و شناسایی راه به نمادی از استقلال آنان در تردد و انجام امور تبدیل شده است. این عصا که عمرش هنوز به صد سال ‌نرسیده به نماد نابینایان در دنیا تبدیل شده تا جایی که روز جهانی نابینایان را روز جهانی عصای سفید نامیده اند.
*اولین ‌نابینای ناشنوای فارغ‌التحصیل از دانشگاه*
هلن کلر (زاده 27 ژوئن 18801، درگذشته 1ژوئن 1968)
هلن، نویسنده، فعال اجتماعی و مدرس آمریکایی و نخستین فرد نابینا و ناشنوا یی بود که در دانشگاه تحصیل کرد، او هنگامی که هیجده ماه بیشتر از زندگی اش نمی گذشت در اثر ابتلا به بیماری منژیت، بینایی و شنوایی خود را از دست داد اما باعث نشد که دست از تلاش و کوشش بردارد. هلن کلر از زمانی که در دانشگاه «رادکلیف» دانشجو بود، نگارش را آغاز کرد و این حرفه را 50 سال ادامه داد. علاوه بر کتاب «زندگی من» یازده کتاب و مقالات زیادی در زمینه ی نابینایی و ناشنوایی، مسائل اجتماعی و حقوق زنان به رشته‌ی تحریر درآورد و از کنترل بارداری ناخواسته و حق رأی برای زنان حمایت می کرد.
*خالق خط و کتابهای نابینایان*
لوئیس بریل (زاده 4ژانویه1809، درگذشته6ژانویه 1852)
مربی و معلم اهل فرانسه که در سن 3 سالگی به دلیل فرو رفتن درفش زین دوزی به هنگام بازی در کارگاه پدرش، چشم چپش آسیب دید که باعث نابینایی این چشم شد و به علت نفوذ عفونت به چشم راستش در سن 4 سالگی بینایی خود را کاملاً از دست داد. لوئی هیچ وقت پیامدهای ناشی از این حادثه را قبول نکرد و همیشه معتقد بود که او هم می تواند مثل هر انسان عادی دیگر زندگی کند.او خالق خط بریل است، خطی که افراد نابینا می توانند از طریق آن بنویسند و بخوانند و امروزه در سرتاسر دنیا شناخته شده است.
*نابینایی که در کودکی حافظ قرآن شد*
طه ‌حسین (زاده14نوامبر1889در مصر، در گذشته 28 اکتبر 1973)
نویسنده و سخنور مصری و از پیشگامان جنبش نوگرایی در مصر بود. طه حسین بینایی‌اش را در بچگی در پی عفونت چشم از دست داد.طبق رسم آن زمان به مکتب خانه رفت و کل قرآن را حفظ نمود.
طه حسین 61 عنوان کتاب تألیف،ترجمه و رمان نوشت که 7 مورد از این کتاب ها به زبان فارسی هم چاپ شده است کتاب خاطرات او با عنوان «الایام» به 12 زبان ترجمه شد. با آن که طه حسین نابینا بود اما می توان او را یکی از سیاستمداران، روشنفکران و نویسندگان کم نظیر در تاریخ دانست. او در روزهای پایانی عمر خود، جایزه ی حقوق بشر سازمان ملل را دریافت کرد.
*اولین دونده زن نابینای ماراتن*
مارلا رانیان (زاده 4ژانویه1969)
مارلا دونده آمریکایی دو ماراتن است. او تاکنون سه بار قهرمان ملی دو پنج هزار متر زنان شده و نخستین ورزشکار نابینایی است که به طور رسمی در مسابقات المپیک شرکت کرده است.
*نابینایان موفق ایرانی*

*موسس انجمن ملی هدایت و حمایت نابینایان ایران*
محمد خزائلی(زاده در اراک1292، درگذشته 1353)
او در 18ماهگی بر اثر بیماری آبله بینایی خود را از دست داد ولی توانست با روش حفظ کردن معلومات تدریس شده در مدرسه و دانشگاه، به تحصیلات خود ادامه دهد و تا مقطع دکترا در رشته ادبیات و حقوق ادامه تحصیل دهد.
او در سال 1348«مجله روشندل» را برای اشاعه ی اخبار مربوط به نابینایان ایران و جهان منتشر نمود. از مؤسسات نابینایان کشورهای سیلان، هندوستان،فرانسه، جمهوری فدرال آلمان، عربستان سعودی، جمهوری دموکراتیک آلمان، روسیه و اسپانیا با هدف گسترش فعالیت های نابینایان ایران بازدید نمود.‌وی عضویت «کمیته اجرایی خاورمیانه »در «شورای ملی رفاه نابینایان»،«اتحادیه بین المللی نابینایان» و «کمیته اجرایی کنفرانس بین المللی تربیت مبتلایان به نقص بینایی» را بر عهده داشته است.
محمد خزائلی علاوه بر تدریس در آموزشگاه های خود، در مراکز آموزش عالی کشور نیز به تدریس ادبیات فارسی اشتغال داشت و 39کتاب ارزنده تالیف کرد که اغلب آنها در دانشگاه ها و مدارس علمیه تدریس می شود.
*رهبر اکستر و نوازنده ‌ویولن*
علی جعفریان (زاده 1315در تهران- درگذشته 1392 شیراز)
علی جعفریان در سن 12 سالگی بر اثر حادثه‌ای بینایی اش را به طور کامل از دست داد اما این امر روی زندگی او تأثیر نگذاشت و در مدرسه ی نابینایان و به خط بریل شروع به تحصیل در رشته ی ادبی نمود و همزمان به تحصیل در هنرستان موسیقی پرداخت و دوره های ردیف موسیقی ایرانی مکتب استاد ابوالحسن صبا را طی 6 سال نزد حبیب الله بدیعی فرا گرفت، تا اینکه در سال 1345اولین فعالیت خود در کسوت آهنگساز را با سه آهنگ در رادیو و تلویزیون شروع کرد.
از اجراهای صحنه‌ای علی جعفریان می توان به دو کنسرت همنوازی ویولن و پیانو در آبان ماه 1370 و اردیبهشت ماه 1371 به همراه جواد معروفی در تالار های اقبال لاهوری و فجر دانشگاه شیراز اشاره نمود. او با ‌تلاش و کوشش خود توانست در سال 1375 موفق به دریافت دیپلم افتخار از وزارت امور خارجه مکزیک به ‌پاس همکاری‌های هنری شد. از آثار منتشر شده ی وی می توان به آلبوم «افسانه» و آهنگ «قصه شمع» با صدای علیرضا افتخاری اشاره نمود. آخرین اثر وی «تا همیشه»با صدای سالار عقیلی نام دارد.
*مشهورترین آهنگساز نابینای ایران*
میر اسماعیل صدقی آسا حسینی (زاده 1329 در یزد، درگذشته 1396)
میر اسماعیل در سن 6سالگی ویولن را نزد حسینعلی وزیری تبار آموخت و خیلی زود در نوازندگی و آهنگسازی مشهور شد و با نام«وزیری نابینایان» در میان هنرمندان نابینا مشهور شد.از آثار ماندگاری که در آنان به نوازندگی پرداخت می توان به تصنیف مشهور سپیده معروف به «ایران ای سرای امید»و تصنیف معروف «از خون جوانان وطن لاله دمیده» از مجموعه سروده های عارف قزوینی اشاره نمود. میر اسماعیل صدقی در 30 سال آخر زندگی خود در آلمان در مراکز فرهنگی شهر کلن به عنوان آموزگار موسیقی، شاگردان زیادی پرورش داد.
*اولین مجری زن نابینای تلویزیون*
مسیح علایی (زاده‌ در تهران 22مهرماه1357)
مسیح در سن 10 سالگی به دلیل یک بیماری ژنتیک نور چشمانش به افول رفت و نابینا شد. او اولین مجری رسانه ی ملی است که با وجود نابینایی توانسته اجرای یک برنامه ی تلویزیونی ( نقطه های برجسته) را بر عهده بگیرد آن هم برنامه ای در حوزه معلولان که خانم مجری خودش از جنس آنها است.
*برشی از گفته های مسیح علایی*
«مردم باید بدانند هر کاری که یک آدم عادی با حواس پنجگانه کامل انجام می دهد؛ یک معلول هم می تواند انجام دهد اما به روش خودش و این معلولیت برایش محدودیت نیست. همه می توانند از پله‌های زندگی بالا بروند. اما یکی باید عصا دستش بگیرد. یکی باید از سطح شیب دار بالا برود و دیگری هم ممکن است عصای سفید لازم داشته باشد.»
این ها تنها نمونه ای از زندگی افراد نابینایی بود که توانسته بودند با ابزار اراده به جنگ نابینایی خود بروند و آن را شکست دهند، امید است که الگویی باشند برای دیگر نابینایان.

مریم کاظم پور