چاپ

نقدی بر مرمت نابجا، نقاشی های بقعه رودبند دزفول

قسمت سوم : مرمت یا بازسازی

نقاشان دزفولی نیز ، بمانند دیگر نقاشان شهرهای ایران ( اصفهان ، تبریز ، تهران و ... ) از شیوه های نقاشی متداول استفاده و مواد و وسایل کار خودشان رو بصورت سنتی در ساخت این نقاشی ها بکار می بستند .

در ساخت این نقاشی ها ، از ترکیب پودرهای رنگی گرفته شده از کانی های معدنی ، گیاهان ، و برخی از حشرات با ترکیب ، چسبهایی با ریشه حیوانی و برخی از حلالها روی سطوح زیرسازی ، استفاده شده است .

هنرمندان نامی شهر دزفول ( ملا اسداله و ملاحسن نقاش ) علاوه بر ساخت رنگها ی سنتی ، ابزار نقاشی را ( قلم مو ) با استفاده را از موی حیواناتی (موهای بز و گاومیش برای قلم موهای دیواری و موی گربه برای نقاشی سطوح ظریف ) تهیه و تولید می کردند .

بنای ایوان بقعه رودبند شامل ، نقاشی و تزییناتی روی بدنه دیوارها و سقف بوده که بر سر در ورودی این بنا نقوش حاشیه و دهان اژدهایی بوده که متاسفانه در اثر بازسازی اشتباه ، از بین رفته است .

نبود دانش حفظ و نگهداری میراث فرهنگی و بکارگیری افراد غیر متخصص در امر مرمت ، توسط اداره اوقاف شهر دزفول در سال 1370 شمسی ، به نام مرمت ، ضربه جبران ناپذیری به 10 مجلس این مجموعه نفیس وارد کرد که از حاصل آن قابل مشاهده است ( حذف آیات و نوشته ها ، دخالت در ترسیم انسانها و تزیینات و استفاده از رنگهای صنعتی روی نقاشی های با ارزش ) .

قابل ذکر است که بواسطه شکایات انجام شده توسط بنده درسال 1370 ، اداره میراث فرهنگی استان از ادامه کار جلوگیری کرد و فقط 4 مجلس از نقاشی ها در وضعیت قبلی حفظ شد. که لزوم ورود سازمان میراث فرهنگی را برای حفظ و مرمت آثار باقی مانده را ضروری می کند.

دکتر سید نظام الدین امامی فر

استادیار دانشکده هنر دانشگاه شاهد