واژه‌های مورد تمسخر صادق هدایت
واژه‌های مورد تمسخر صادق هدایت
سه شنبه 28 بهمن 1399 - 20:47:06
ایسنا

گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی مروری داشته بر واژه‌هایی که توسط فرهنگستان اول مصوب شده و از دید صادق هدایت «ناکارآمد» و «خنده‌آور» بودند.

 به گزارش صبح ملت نیوز ، گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی (با عنوان «چشم و چراغ» در فضای مجازی) همزمان با بیست‌وهشتم بهمن‌ماه، زادروز صادق هدایت (نویسنده زاده 28 بهمن 1281 تهران – درگذشته 19 فروردین 1330 پاریس)  در نوشتاری در این‌باره آورده است: «چند واژه مصوب از فرهنگستان اول که از دید صادق هدایت ناکارآمد و خنده‌آور بودند، اما اکنون رایج و آشنا هستند: 

بسیج: ... در اصل پسیج است! البته اوقات دانشمندان محترم نه چنان گرانبهاست که بتوانند غیر از برهان قاطع به کتاب دیگری نیز مراجعه کنند. 

پایان‌نامه: بر وزن شاهنامه، کتاب معتبری درباره «پایان»، و او یکی از پهلوانان ناکام خانواده شکم‌پاییان است که با قوم پابرسران دست‌وپنجه نرم کرده ‌است. 

پزشک: در اصل بزشک، بجشک و بچشک... . البته علمای فقه‌اللغه فرهنگستان متوجه این اشتباه بوده‌اند، لکن نخواسته‌اند برخلاف رای نویسنده «برهان» لغتی وضع کرده باشند. 

زایا: générateur. پس créature را باید «آفرینا» نامید. 

گویا: مُنطِق. پس لال = فلسفه. 

ناو: کشتی جنگی، و سیزده کلمه از آن مشتق شده ‌است. برای رفع نحوست، خوب بود ناودان را که به‌معنی قوطی مخصوص پیچیدن کشتی‌های جنگی است می‌افزودند. 

نای: قصبه‌الریه. مسعود سعد می‌گوید: نالم ز دل چو نای من اندر حصار نای... معلوم می‌شود آن مرحوم ملتفت نبوده که در حصار قصبه‌الریه محبوس است. 

 

برگرفته از: صادق هدایت، علویه خانم و ولنگاری، تهران: امیرکبیر، چاپ چهارم، 1342، ص 85 تا 101 (فرهنگ فرهنگستان)


http://dezfoolnews.ir/fa/News/59129/واژه‌های-مورد-تمسخر-صادق-هدایت
بستن   چاپ