چاپ

یادداشتهای اختصاصی صبح ملت جشنواره 39
شیشلیک ( محمدحسین مهدویان )
خلاف جهت

محمد حسین مهدویان درتازه ترین اثرش مسیری کاملا متفاوت را برگزیده است . این تغییر علاوه بر لحن و درونمایه ی اثر ، به ساختار و فرم فیلم نیز ورود کرده بطوریکه این بار بادوربینی آرام تر از فیلم های پیشین روبه رو هستیم اما درکلیت می توان همان المان ها و دلمشغولی های مهدویان را به شکلی دیگر دراین فیلم نیز ردیابی کرد . برای فیلمسازی چون مهدویان که با ساخته های پیشین اش توانسته به حد قابل قبولی از ثبات در جایگاه حرفه ای یک فیلمساز درسینمای ایران دست یابد این میزان گرایش به پیمودن مسیرهای تازه و به نوعی کنارزدن پایه های تثبیت شده ی پیشین بسیار حائز اهمیت است به طوریکه ممکن است از خیل هواداران و حامیان فیلم های قبلی کاسته و به تبع آن افرادی از سایر طیف هارا به خود جلب نماید و این تغییر و پوست اندازی و آزمودن راه های نو همان چیزی ست که سینمای ما در همه ی این سال ها یا ازآن محروم بوده و یا کمترازآن برخوردار بوده است .
شیشلیک هجویه ای ست برمردمانی درگیر مناسبات روزمره ی زندگی . یک کمدی تلخ و سیاه که آدم های درچنبره ی تحکم و فشاررا به درستی و به اندازه به نمایش می گذارد و بلبشو و درهم ریختگی شیرازه ی زندگی آنهارا بی آنکه خوددر آن نقشی داشته باشند تعریف و ترسیم می کند .
این فیلم برای حامیان و طرفدارانی که از فیلمساز صرفا نوعی مشخص و امتحان پس داده ازیک اثر را طلب می کنند ناامید کننده خواهد بود چراکه مهدویان درریسکی قابل تحسین این بار به کمدی روی می آورداما درعین حال آن را با مایه های تراژیک و غم بار در هم می آمیزد و تاحدی به لحنی انتقادی از شکل گیری یک طبقه ی بورژوا به عنوان بازیگردان چنین هرج و مرج و فشاری نیز پهلو می زند . آدم ها در فیلمنامه ی ژوله ناخودآگاه شکلی کاریکاتور گون به خود می گیرند و این نه از ضعف که درواقع به دلیل شرایط بغرنجی ست که زندگی برآنها تحمیل می کند و حسرتها و بغض های ناشی از چنین زیستگاهی پیامدهای تلخ تغییر خلق و خو و رفتاری حادی را به دنبال دارد و این نکته سنجی فیلمنامه نویس و کارگردان (با وجود برخی موقعیتهای محدود که رنگ وبوی شعاری به خود گرفته) یکی از وجوه ارزشمند اثر محسوب می گردد.
شیشلیک در جنبه های ساختاری به ویژه انتخاب و هدایت گروه بازیگرانش نیزموفق عمل می کند که شاهد مثال حضور رضا عطاران در عمق بخشی به دوجنبه ی پارادوکسیکال کمدی و تراژدی نشات گرفته از وضعیت نمایشی کاراکترمی باشد که بسیار جذاب و البته سمپاتیک از کار درآمده است .
شیشلیک فیلمی اگرچه کوچک اما غنی ست که ممکن است ظاهری شلخته را تداعی کند اما درپس این بی نظمی، نظم و چیدمانی فکر شده نهفته است . فیلمی که جز نیازهای امروز مخاطب سینمای ماست . فیلمی که هم سرگرم می کند و هم به تفکر وامی دارد .
حمید عبدالحسینی - صبح ملت نیوز